فواید خوردن صبحانه برای کودکان دانش آموز

ثابت شده است دانش‌آموزانی که صبحانه کامل می‌خورند، تمرکز و انرژی بیشتری دارند. اغلب این دانش‌آموزان قدرت یادگیری خوبی دارند و نمرات بهتری هم کسب می‌کنند. صبحانه یک وعده غذای اصلی و مهم برای دانش‌آموزان و حتی بزرگسالان محسوب می‌شود.

متاسفانه همه دانش آموزان عادت به خوردن صبحانه کامل ندارند و والدین به ناچار تنقلات رنگارنگی را تهیه می کنند و در کیف آنها می گذارند. تنقلات نه تنها مواد مورد نیاز بدن کودک را تامین نمی کند بلکه در دراز مدت اثرات سوءجسمی، رشدی و ذهنی برجای می گذارد، اما بهترین صبحانه و میان وعده بخصوص برای دانش آموزانی که باید در نوبت صبح به مدرسه بروند، چیست؟ دکتر محمد هاشمی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران در این باره توضیح می دهد.

خوردن صبحانه به چه دلیل حائز اهمیت است؟

بچه ها باید در طول ساعات درس، سطح قند خونی مناسبی داشته باشند. صبحانه خوب می تواند بر کاهش خستگی آنها سر کلاس و افزایش گیرایی و تمرکز آنها تاثیرگذار باشد.

ویژگی های یک وعده صبحانه خوب برای دانش آموز چیست؟

صبحانه باید دو ویژگی داشته باشد؛ یکی این که مقدار انرژی کافی در آن لحاظ شود و دوم این که انرژی طوری به بدن آنها برسد که در طول ساعات بعدی، قند خونشان در سطح پایدار و ثابتی باقی بماند.

برای به دست آوردن این انرژی چه باید کرد؟

توصیه می شود حتما در صبحانه آنها غلات گنجانده شود. برای مثال وجود نان بخصوص از نوع سبوس دار یکی از بهترین گزینه ها برای صبحانه بچه هاست. علاوه براین کودکان و نوجوانان در سنین رشد هستند و باید در وعده های مختلف غذایی شان از پروتئین استفاده کنند.

پنیر هم می تواند سهمی از پروتئین مورد نیاز بدن آنها را در وعده صبحانه تامین کند. در کنار آن مصرف دانه هایی مثل مغز گردو قادر خواهد بود تا بخش دیگری از مایحتاج بدنی بچه ها نظیر اسیدهای چرب ضروری و سهمی از انرژی آنها را تامین کند و سطح ثابتی از قند خون برای آنها در پی داشته باشد.

تخم مرغ نیز به عنوان منبع غنی از پروتئین و چربی جزو خوراکی هایی است که توصیه می شود در جیره غذایی همه افراد گنجانده شود. کودکان نسبت به بزرگسالان نیازهای تغذیه ای متفاوتی دارند به همین دلیل توصیه می شود سه تا چهار بار درهفته روزانه یک عدد تخم مرغ مصرف کنند.

متاسفانه دیده می شود کودکان علاقه ای به خوردن این مواد غذایی مفید ندارند و بیشتر ترجیح می دهند با تنقلاتی مانند کیک و شکلات گرسنگی خود را برطرف کنند. در این موارد چه باید کرد؟

این مشکل متاسفانه به دوران کودکی فرزندانمان برمی گردد. ذائقه انسان ها از همان دوران کودکی و شروع تغذیه کمکی شکل می گیرد. پدران و مادران باید از همان زمان ذائقه فرزندان خود را به خوراکی های سالم عادت دهند زیرا تغییر ذائقه در سال های بعد بسیار دشوار خواهد بود. هرچند برای تغییر ذائقه در سنین نوجوانی نیز می توان از برخی تکنیک های رفتاری خاص متخصصان علوم رفتاری استفاده کرد. به هرحال گنجاندن خوراکی های کم شیرین در صبحانه بچه ها و کم کردن تدریجی مصرف قند و شکر می تواند به این اصلاح کمک کند. به این ترتیب بچه ها آرام آرام به خوردن مواد سالم به جای کیک و شیرینی عادت می کنند. مصرف مواد شیرین نه تنها انرژی مورد نیاز آنها را برای ساعات بعدی در طول مدرسه تامین نمی کند، بلکه ذائقه آنها را نیز به غذاهای ناسالم عادت می دهد و زمینه ساز مشکلات اضافه وزن و چاقی در آینده می شود.

والدین باید چه میان وعده هایی برای کودکانشان در نظر بگیرند؟

بهتر است بچه ها میان وعده را از منزل ببرند تا این که از بوفه مدارس خوراکی های ناسالم تهیه کنند. کودکان را باید بشدت از خوردن چیپس، پفک و خوراکی های پرچرب و شیرین برحذر داشت. اولیای مدارس وظیفه دارند بوفه ها را مدیریت و قوانین موجود در این ارتباط را اجرا کنند. خوشبختانه اداره بهداشت مدارس قوانین بسیار خوبی در این ارتباط وضع کرده که اجرای آن به عهده اولیای مدارس است. برای میان وعده بچه ها توصیه می شود از میوه ها، مغزها و نان و پنیر استفاده شود. این میان وعده از یک طرف گرسنگی بچه ها را در طول روز کاهش می دهد و از طرف دیگر به رشد آنها کمک می کند و باعث می شود فراگیری بهتری از درس داشته باشند. والدین باید دقت کنند کودک را به غذاهای پرچرب عادت ندهند.

آیا تغذیه دانش آموزان در روزهای امتحانی باید خاص باشد؟

خیر، صبحانه روزهای امتحان با صبحانه سایر روزها تفاوت چندانی ندارد. روزهای امتحان استرس افراد بیشتر است و توصیه می شود از همان الگوی غذایی استانداردی پیروی کنند که برای سایر روزها پیشنهاد می شود.

خوردن خوراکی های شیرین برخلاف تصور ممکن است باعث شود قند خون خیلی زود افت پیدا کند. افزایش ترشح انسولین به دنبال خوردن این خوراکی ها باعث افت قند خون طی ساعات امتحان و کاهش کارایی و بازدهی افراد می شود. بنابراین توصیه می شود در ایام امتحان بیشتر از مغز ها و مواد حاوی فیبر استفاده شود.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

آشنایی با بیش فعالی کودکان و درمان آن

اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) بیماری مزمنی است که میلیون ها کودک به آن مبتلا هستند و بعضی از اوقات در بزرگسالی هم ادامه دارد. بیماری بیش فعالی شامل ترکیبی از مشکلات از قبیل مشکل در حفظ توجه، فعالیت زیاد و رفتارهای ناگهانی است. کودکانی که دچار بیش فعالی هستند ممکن است دچار ناراحتی هایی از جمله عزت نفس پایین، مشکل در ارتباط برقرار کردن و عملکرد ضعیف در مدرسه بشوند.

هرچند راهی برای درمان بیش فعالی وجود ندارد، اما می توان با داروها و مشاوره شدت آن را کم کرد. تشخیص و درمان به موقع بیش فعالی تاثیر زیادی بر نتیجه حاصل شده دارد.

نشانه های بیماری بیش فعالی

کودکانی که دچار (ADHD) هستند نشانه هایی از خود بروز می دهند که شامل موارد زیر است:

• پرحرفی
• مشکل در توجه کردن
• خیال بافی پی در پی
• مشکل در دنبال کردن دستورالعمل ها و تظاهر به گوش نکردن
• مشکلات پی در پی در انجام وظایف و فعالیت ها
• فراموشکار هستند و مواد مورد نیاز خود از جمله کتابها ، مدادها و اسباب بازی هایشان را گم می کنند
• مشکل در اتمام درس و مشق مدرسه، کارهای عادی و سایر وظایف
• راحت گیج و پریشان می شوند
• بی قراری و بخود پیچیدن
• مشکل در نشستن و ثابت ماندن
• برهم زدن صحبت و بازی دیگران
• مشکل در انتظار برای رسیدن نوبتشان

بیشفعالی در پسران بیشتر از دختران رخ می دهد و علایم بیش فعالی در بین دو جنس نیز ممکن است متفاوت باشد. در پسران این علائم بیشتر به صورت تحرک و فعالیت زیاد و در دختران بشکل بی توجهی خود را نشان بدهد.

چه چیزهایی بیش فعالی نیست

توجه داشته باشید که تمام علایمی که در بالا ذکر شد اگردر دوره های کوتاه  و یا غیر پی در پی رخ دهد طبیعی بوده و علامت بیش فعالی نمی باشند. همچنین کودکان در بعضی از موقعیت ها و بیماری های زیر علایمی همچون بیش فعالی از خود نشان می دهند:

• تغییرات ناگهانی زندگی مانند طلاق، مرگ اعضای خانواده و یا تغییر منزل
• تشنج های کشف نشده
• اضطراب
• افسردگی
• بیماریهایی که برروی مغز تاثیر می گذارند

دلایل بیش فعالی

هرچند دلیل قطعی بیش فعالی هنوز ناشناخته است اما بعضی از عوامل موثر عبارتند از:

• افرادیکه والدین یا برادران و خاهرانشان دچار بیش فعالی یا بیماری ها روانی دیگر هستند(رابطه خونی)
• آلودگی های محیطی، مانند سرب که در همه جا یافت می شود
• مادران معتاد، الکلی و یا سیگاری
• مسمومیت جنین در دوران بارداری
• نوزادهای نارس و زودرس

عوارض و خطرات بیش فعالی

بیش فعالی می تواند زندگی را برای کودکان سخت کند، کودکانی که بیش فعالی دارند:

• معمولا در مدرسه و کلاس با دیگر کودکان مشاجره و درگیری دارند.
• صدمات و اتفاقات دیگری نسبت به سایر کودکان برای آنها پیش می آید.
• عزت نفس پایینی دارند.
• مشکل با تعامل و برقراری ارتباط با همسالان و بزرگسالان.
• ریسک معتاد و یا الکلی شدن و یا سایر رفتارهای بزهکارانه در آنها بیشتر است.

هرچند بیش فعالی باعث ابتلا به بیماریهای دیگر نمی شوند، اما کودکان بیش فعال بیشتر از سایر کودکان در خطر ابتلاء به مشکلات زیر هستند:

• ناتوانی در یادگیری
• اضطراب
• افسردگی
• اختلال دو قطبی
• سندرم تورت (تیک های عصبی و لکنت زبان)
• دزدی، دعوا خراب کردن اموال دیگران(Conduct disorder)
• مخالت و گستاخی با بزرگترها (Oppositional defiant disorder)

درمان بیش فعالی

برای درمان بیش فعالی می بایست از برنامه ها و راهکارهای متنوعی استفاده کرد و درمان این بیماری فقط با دارو موثر و مفید نیست، در ادامه به بیان راهها و آموزشهایی که والدین با یادگیری آن می توانند به درمان کودک بپردازند، اشاره می کنیم و شما برای پیدا کردن درمان دارویی مناسب می بایست حتما به پزشک مراجعه کنید. بیاد داشته باشید درمان کودک چه از نوع دارویی و چه از نوع رفتاری می بایست با مشورت با پزشک صورت پذیرد.

از آنجایی که بیش فعالی بیماری پیچیده ای هست و افرادیکه به این بیماری دچار می شوند، مانند هم نیستند پس ارائه راهکاری موثر برای همه کودکان سخت است. اما بعضی از راهکارها و نکته های زیر می تواند به ایجاد فضایی مناسب برای درمان کودک موثر باشد.

• به کودکتان محبت و مهربانی کنید،‌ کودکان به اینکه به آنها توجه و محبت  شود و انها را تحسین کنند، نیاز دارند. این ابراز محبت می تواند هم به شکل بیان زبانی و هم به شکل لبخند، بغل کردن و نوازش محبت آمیز باشد.
•  در روز وقتی را برای آشنایی و صحبت با کودکتان بگذارید. سعی کنید این مدت فقط شما پیش او باشید و کودکان دیگر یا افراد دیگر مزاحم شما نشوند. در این مدت سعی به درک و تمرکز برروی نقاط مثبت کودکتان کنید.
• راههای برای افزایش عزت نفس کودکتان بیابید. کودکانی که دچار بیش فعالی هستند، معمولا در کارهای هنری و رزمی بهتر عمل می کنند. سعی کنید آنها را در کلاسهایی که دوست دارند ثبت نام کنید. توجه داشته باشید که بیشتر از حد توان فرزندتان از او انتظار نداشته باشید.
• برای  وی محیطی مربوط و مختص خودش بسازید و آنجارا به شکلی خاص و قابل تشخیص برای کودک سازماندهی کنید.
• موقع حرف زدن با فرزندتان آرام و شمرده صحبت کنید و هنگام صحبت با وی ارتباط چشمی برقرار نمایید. 
• برنامه منظمی برای خواب، استراحت و غذا خوردن کودکان تنظیم کنید. کودکانی که دچار بیش فعالی هستند، به سختی می توانند خود را با تغییرات تطبیق دهند. اگر مجبورید تغییری ناگهانی در زندگی بدهید، حتما از قبل کودکتان را برای آن آماده کنید و درباره‌ ای تغییر از قبل به او اطلاع دهید.
• از استراحت کافی کودکانتان مطمئن شوید، خستگی علائم بیش فعالی را بدتر می کند.
• از موقعیت های ناراحت کننده برای کودکتان تا آنجا که می توانید دوری کنید. نشستن در سخنرانی های طولانی و یا خرید در فروشگاههای بزرگ و گیج کننده برای کودک، بعضی از انواع این موقعیت هاست.
• از تنبیه ها و دعواهای آرام، کوتاه و تاثیر گذار استفاده کنید. مانند قهری کوتاه مدت(البته اینقدر که کودک متوجه کارش بشود).
• صبور باشید. زمانیکه با کودکتان برخورد می کنید، حتی زمانیکه وی خارج از کنترل است، صبور باشید. صبر و آرامش شما می تواند به کودکتان هم در آرام شدن کمک کند.
• در درمان کودک واقع بین باشید و انتظار درمان یک شبه را نداشته باشید. برای درمان کودکتان برنامه طولانی مدت بریزید.
• به خودتان استراحت بدهید، اگر شما خسته و تحت فشار باشید، تاثیر کمتری در درمان کودک دارید.

کودکان دچار بیش فعالی در مدرسه

• از مسئولین مدرسه در مورد برنامه هایی که آنها برای کمک به کودکان بیش فعال دارند، سوال کنید. این برنامه ها شامل، سنجش کودک، تنظیم برنامه درسی برای کودک دچار بیش فعالی، تغییر در ظاهر کلاس، تکنیک ها آموزشی مناسب کودکان بیش فعال و همکاری بین والدین و معلمان می شود.
• با معلمان کودکتان صحبت کنید و از کارهایی که آنها برای کمک به کودکتان در کلاس انجام می دهند، حمایت نمایید. مطمئن شوید که معلم کودکتان را از نزدیک بررسی می کند و منعطف و صبور است.
• داشتن رایانه در کلاس هم می تواند به کودک کمک کند، چراکه کودکانی بیش فعال ممکن است در نوشتن با دست مشکل داشته باشند.

داروهای درمان بیش فعالی

قبلا توضیح دادیم که تجویز دارو باید زیر نظر پزشک باشد و نام این داروها را فقط برای اطلاعات عمومی شما بیان می کنیم، این داروها به دوسته محرک و غیر محرک تقسیم می شود.

داروهای محرک:

• آدرال و آدرال ایکس آر
• کنسترا
• دکسدرین (Dexedrine)
• فوکالی و فوکالین ایکس آر (Focalin )
• Metadate CD and Metadate ER
• متیلین و متیلین ای آر
• ریتالین، ریتالین اس آر و ریتالین ال ای
• ویوانسه
• کوییلیوانت ایکس آر

داروهای غیرمحرک:

• استراترا
• اینتونیو
• کاپ وای

توجه داشته باشید که این قسمت فقط برای اطلاعات عمومی بوده و استفاده این داروها بدون تجویز پزشک خطرناک است.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

از رنگ های سرب دار استفاده نکنید

شیر دادن به نوزاد در روزهای اول

فقط چند ساعت از زایمانش گذشته است، اما همه از او انتظار دارند، وظایف مادری‌اش را بی‌وقفه آغاز کند و با جدیت ادامه دهد.

اولین وظیفه و مسئولیتش تغذیه نوزادی است که با گریه های بی امان از مادر طلب شیر می کند، ولی گویا شیر زیادی در کار نیست و مادر با مشاهده بی قراری ناشی از گرسنگی نوزاد، دچار تشویش و نگرانی بیشتر می شود.

به گفته دکتر کورش جعفریان، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، برای بسیاری از مادران جای نگرانی زیادی نسبت به کم بودن شیرشان در روزها و ماه نخست پس از زایمان وجود ندارد چراکه خستگی، اضطراب و کم خوابی مادر پس از زایمان از عواملی است که مانع جاری شدن شیر، به اندازه کافی برای نوزاد می شود و پس از رفع اضطراب اولیه، مادر با بهره گیری از تغذیه مناسب، خواب و استراحت کافی قادر به شیردهی به نوزاد خواهد بود.

ناکافی بودن شیر مادر، چرا؟

بررسی ها نشان می دهد، اکثر مادران، طی چند روز یا چند هفته پس از زایمان با تغذیه مناسب، خواب و استراحت کافی توان شیردهی به نوزادشان را به دست می آورند.

البته دکتر جعفریان در گفت و گو با جام جم تاکید می کند: فاکتورهای مختلفی در تولید شیر نقش دارد که مهم ترین آن ژنتیک است یعنی برخی مادران از قابلیت شیردهی بسیار خوبی به طور ژنتیک برخوردارند. البته سایز سینه در قابلیت شیردهی مادر تاثیر ندارد. عامل تاثیرگذار دیگر در شیردهی مادر، تغذیه خوب با برخورداری از مقادیر کافی انرژی، کربوهیدرات و مایعات از دوران بارداری و طی شیردهی است یعنی وضع تغذیه مادر پیش از بارداری و بویژه در حین بارداری، وزن و میزان توده عضلانی، ذخایر ویتامینی و املاح بدن در تولید شیر مادر تاثیر دارد. گرچه از تاثیر روانی و عاطفی در آغوش گرفتن نوزاد و تاثیرش بر ترشح بیشتر شیر از غدد پستانی نیز نباید غافل شد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران اظهار می کند: بسیاری از مادران نسبت به اثرات محیطی بر تولید شیر، بخصوص در روزهای پس از زایمان بی توجهند. خستگی و عوارض زایمان، بی خوابی مادر در هفته های نخستین پس از زایمان و اضطراب در مواجهه با شرایط جدید ـ که بویژه در زایمان های اول پیش می آید ـ مانع از جاری شدن کافی شیر از سینه مادر می شود. بی شک حمایت و مشارکت دیگر اعضای خانواده در رسیدگی به وضع نوزاد، فرصتی را برای استراحت، خوابیدن و به آرامش رسیدن مادر فراهم می کند.

شیر خوردن نوزاد، زمان نمی خواهد

متخصصان اطفال تاکید می کنند، مادر باید پس از زایمان، برای شیردهی نوزادش به آمادگی لازم دست پیدا کند تا هر زمانی که کودک خواست، به او شیر بدهد یعنی نباید در هفته های اول پس از زایمان، انتظار نظم پذیری در شیرخوردن را از نوزاد داشت، چراکه تخلیه مرتب سینه ها باعث تحریک بیشترغدد شیری می شود و در نتیجه شیر بیشتری ترشح خواهد شد، اما پس از یک تا دو هفته، ساعات شیر خوردن نوزاد، نظم خاصی خواهد یافت.

در صورت کافی نبودن شیر مادر تا چند روز یا چند هفته پس از زایمان می توان از شیر کمکی در کنار شیر مادر استفاده کرد، اما به منظور کمک به تحریک غدد شیری سینه ها، باید بتدریج از مقدار شیر کمکی کاست تا به این وسیله نوزاد، بیشتر سینه مادر را بمکد. البته نکته مهم آن است که مادر همراه با شیر خود، شیر کمکی بدهد و هرگز سعی نکند از وعده شیر دادن خود کم کند.

از غذای خود کم نکنید

بسیاری از مادران طی دوران شیردهی به علت افزایش وزنی که پس از زایمان پیدا کرده اند، درصدد هستند غذای خود، بخصوص منابع کربوهیدراتی مثل نان را در رژیم غذایی خود کاهش دهند در حالی که به گفته دکتر جعفریان، نان و غلات سبوس دار از مهم ترین مواد غذایی است که به افزایش شیر مادر کمک می کند.

همچنین دریافت انرژی روزانه از طریق مواد غذایی مادر نه تنها نباید با رژیم کاهش پیدا کند بلکه باید 500 کالری نیز بیش از دریافت کالری روزانه در شرایط معمول باشد.از سوی دیگر، مصرف مایعات یعنی شیر، آب میوه طبیعی و میوه و سبزیجات به افزایش شیر بسیار کمک می کند.

این متخصص تغذیه در پاسخ به این سوال که توصیه هایی که در طب سنتی برای افزایش شیر مادر می شود تا چه اندازه مبنای علمی و تائید شده دارد، می گوید: بسیاری از مواردی که در طب سنتی برای افزایش شیر مادر توصیه می شود، از آنجایی که باید با مایعات مصرف شود یا این که مواد غذایی آبدار محسوب می شود، در تولید شیر موثر است. نمونه آن مصرف شوید، اسفناج، حبوبات، گرمک، کاهو، ماءالشعیر و آب هویج است. البته از نظر علمی توصیه های طب سنتی ثابت نشده، ولی تجربه نشان می دهد که بسیاری از این توصیه ها در افزایش شیر مادر، موثر است.

یک واقعیت اثبات شده درباره افزایش شیر مادر وجود دارد و آن تأمین املاح و مواد معدنی مورد نیاز بدن و داشتن رژیم غذایی متعادل است که دربرگیرنده تمامی مواد مغذی اعم از هیدروکربن و چربی ها است؛ همچنین داشتن آرامش، خواب و استراحت کافی می تواند به عملکرد بهتر سلول های عصبی و تولید و ترشح شیر مادر کمک کند.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

افزایش قد

عوامل موثر مربوط به قد شما و افزایش قد، ژنتیک و محیط می‌باشد. هرچند چندتا از عواملی که بر روی قد و افزایش آن تاثیر دارد، خارج از محدوده کنترل شماست، اما هنوزهم راه‌هایی بوده که با توسل به آنها ممکن است بتوانید، رشد قدتان را به بیشترین حد ممکن برای خود برسانید. زمانیکه رشد قد شما متوقف شود، امکان افزایش قد وجود ندارد، اما تا قبل از توقف رشد قد شما می‌توانید، از تکنیک‌ها و ورزش های زیر برای افزایش طبیعی قد خود کمک بگیرید.

قدم اول، متوجه باشیدکه موثرترین عامل بر قد شما، ژنتیک است

قد، صفتی پلی‌ژنیک بوده، یعنی اینکه چندین ژن مختلف برروی آن تاثیر می‌گزارد. اگر پدر و مادر شما قد کوتاه باشد، همیشه نتیجه آن کوتاه ماندن قد شما نیست، با اینحال اگر نتنها پدر و مادر بلکه بیشتر افراد در خانواده‌ و فامیل پدری و مادری قد کوتاه باشند، شانس کوتاهی قد شما بالا می‌باشد. البته نباید ناامید شوید چراکه تا زمانیکه شما به سن بیست سالگی نرسیده‌اید، امکان تخمین قطعی قد شما وجود ندارد. با راههای زیر شما می‌توانید، تا حدودی قد آینده خود را محاسبه نمایید:

• قد پدر و مادر خود را محاسبه و با هم جمع کنید.
• اگر شما پسرید 13 سانت به قد حاصل جمع، اضافه و اگر دخترید 13 سانت از جمع دو قد کم کنید.
• عدد حاصل را تقسیم بر دو نمایید.
• جواب حاص قد شما با دقت 10 سانت بیشتر یا کم تر است.(توجه کنید این عدد حتمی نبوده اما یکی از نزدیک ترین اعداد است)

قدم دوم، از عواملی که باعث توقف رشد قد می‌شود، اجتناب کنید

شاید شما نتوانید کار زیادی برای افزایش قدتان انجام دهید، اما راههایی وجود دارد، که قد شما تحت تاثیر عوامل محیطی کوتاه تر از آنچه پیش بینی شده، نشود. مصرف موادمخدر و الکل یکی از عوامل توقف رشد قد شماست، از دیگر عوامل می‌توان به سوءتغذیه و هورمون‌های استروئیدی اشاره نمود.

قدم سوم، خواب کافی

تحقیقات جدید توصیه می‌کنند که نوجوان می‌بایست، خواب کافی (بین 8.5 تا 11 ساعت خواب در شب) دریافت کنند. این توصیه برای این است که بدن در هنگام استراحت رشد می‌کند. مکان مناسبی برای خواب انتخاب نموده، مکانی مناسب انتخاب کرده و اگر در بخواب رفتن مشکل دارید، قبل از خواب دوش گرم آب گرفته و یا چای بابونه مصرف نمایید. معمولا هورمون رشد انسانی (HGH)، موقع خواب ترشح می‌شود.

قدم چهارم، خوردن غذاهای مناسب

جذب میزان کافی ویتامین و مواد معدنی به شما از اینکه قدتان به اندازه کافی و لازم رشد می‌کند، کمک می‌کند. صبح ها هنگام صرف صبحانه، از مکمل استفاده کنید و غذاهای مفقد از جمله مواردیکه در زیر بیان می‌کنیم را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این خوراکیها شامل:

• کربوهیدرات و کالری کافی دریافت نمایید.
• میزان کافی کلسیم دریافت نمایید. کلسیم رشد قد را افزایش می‌دهد و از ابتلا به پوکی استخوان جلوگیری می‌نماید.
• دریافت 500 میلی گرم نیاسین در روز می‌تواند باعث افزایش ترشح هورمون رشد می‌شود. فقط نیاسین مصرفی را بایستی با معده خالی دریافت نمود.
• میزان کافی ویتامین D دریافت نمایید. ویتامین D رشد استخوان و ماهیچه در کودکان را افزایش می‌دهد.
• مصرف پروتئین را افزایش دهید. خوراکیهایی همچون گوشت، تخم مرغ و حبوبات منبعی غنی از پروتئین هستند. پروتئین نقش اساسی در رشد بدن ایفا می‌کند.
• مصرف روی را افزایش دهید. شکلات، بادام زمینی، تخم مرغ، نخود فرنگی و مارچوبه از منابع غنی روی می‌باشند. کمبود رشد می‌تواند رشد بدن را متوقف نماید.
• برنامه غذایی منظم داشته باشید. شما باید روزانه 3 وعده غذایی بهمراه دو میان وعده میل نمایید.

قدم پنجم، مراقبت از سلامتی

بعضی از بیماری‌های کودکی باعث توقف رشد بدن می‌شوند، برای تقویت سیستم ایمنی بدن خود، طیف وسیعی از خوراکیهای سالم مصرف کرده و میزان مناسبی ویتامین ث مصرف نمایید.

قدم ششم، ورزش کردن

اگر رشد شما متوقف شده باشد، ورزش بشما کمکی نمیکند، با اینحال قبل از توقف رشد بدنتان ترکیب ورزش، خواب کافی و رژیم غذایی مناسب می‌تواند بشما کمک نماید. بیشتر ورزش‌هایی که ممکن است بتوانند برروی قد تاثیر داشته و یا با اصلاح فرم بدن شما، شمارا بلند قدتر نشان دهد، ورزش‌های کششی می‌باشد.

قدم هفتم، مراجعه به پزشک

درصورتیکه همه اعضای خانواده شما بجز شما قدبلند هستند و یا اینکه قد شما قبل و بعد از بلوغ تغییری نداشته، بهترین کار مراجعه به پزشک است. بعضی بیماری‌های نادر ممکن است باعث قد کوتاهی شما باشد. 

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

راهها و روش هایی برای تقویت حافظه

آیا حافظه شما ضعیف است؟ آیا بدنبال تقویت حافظه تان هستید؟ آیا نگران از دست دادن حافظه هستید؟ نگران نباشید، راهها و روش های ساده از افزایش فعالیت بدنی گرفته تا افزایش فعالیت ذهنی، به شما در تقویت حافظه تان کمک می‌کند.

اگر نمی‌توانید کلیدهایتان را پیدا کرده، نام معلم تان را بیاد آورید، فراموش کرده‌اید چه چیزهایی قرار بود بخرید، بدانید که تنها نیستید. همه بعضی چیزها را ممکن است فراموش کنند. بااینحال از دست دادن حافظه چیزی نیست که ساده تصور شود. هرچند هیچ ضمانتی برای اثرگذاری راههای پیشگیری از، از دست دادن حافظه وجود ندارد، اما روش های و تکنیک های تقویت حافظه‌ای که بیان می‌کنیم معمولا موثر هستند. در این مقاله به بیان و بررسی این تکنیک ها می‌پردازیم.

روش اول تقویت حافظه – افزایش فعالیت ذهنی

همانطور که فعالیت جسمی بدن شما را متناسب و آماده نگه می‌دارد، فعالیت های تحریک کننده ذهنی، به شما در متناسب و آماده نگه داشت ذهنتان کمک می‌کنند. حل جدول، خواندن بخش هایی از روزنامه که تا الان به آنها توجه نمی‌کرده اید، انتخاب مسیرهای جدید برا بازگشت به خانه و یا شرکت در کلاس ها و یا جلسات آموزش زبان و راههای دیگری که باعث فعالیت مغز و ذهن شما می‌شوند، برای تقویت حافظه تان و جلوگیری از، از دست دادن حافظه می‌توانند، مفید باشند.

روش دوم تقویت حافظه – روابط اجتماعی

روابط اجتماعی به شما در دفاع از خود در برابر استرس و افسردگی که هردو می‌توانند باعث ازدست دادن حافظه شوند، کمک کند.دنبال فرصت هایی برای ارتباط با خانواده و عزیزان، دوستان و سایر افراد باشید. زمانیکه برای صرف غذا و یا شرکت در مراسمی دعوت می‌شوید، بروید!

روش سوم تقویت حافظه – مرتب کنید

احتمال اینکه شما چیزهایی را در خانه بهم ریخته و یا در نوشته های نامرتب فراموش کنید، بسیار است. کارهایی که می‌خواهید انجام دهید، وظایفتان، قرارهایتان و … را در یک دفتر خاص، تقویم و یا موبایلتان ذخیره نمایید. حتی می‌توانید موقع نوشتن برنامه آن را بلند بخوانید تا در حافظه تا ذخیره شود. همچنین مکان خاصی را برای کلید ها، کیف پول و سایر موارد ضروریتان انتخاب نمایید.

روش چهارم تقویت حافظه – تمرکز

عواملی که حواس شما را پرت می‌کنند را محدود کرده و سعی نکنید چندین کار را باهم انجام دهید. اگر تمرکز شما بر اطلاعات خاصی باشد که می‌خواهید به یاد بیاورید، احتمال اینکه آن را بیاد بیاورید در آن لحظه و یا بعد از آن بیشتر است.

روش پنجم تقویت حافظه – رژیم غذایی سالم

یک رژیم غذایی سالم برای قلب همانقدر برای مغز شما مفید است که برای قلبتان مفید بوده است. تمرکزتان برخوردن میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل باشد. منابع پروتئینی تان را از بین منابع کم چربی همچون ماهی، گوشت کم چربی و مرغ و سایر ماکیان پوست کنده انتخاب نمایید. آنچه می‌نوشید هم مهم است، عدم نوشیدن آب کافی و یا نوشیدن الکل می‌تواند باعث گیجی و از دست دادن حافظه گردد.

روش ششم برای تقویت حافظه – اضافه کردن فعالیت ورزش و بدنی در برنامه روزانه

فعالیت بدنی باعث افزایش خونرسانی به همه بدن شما از جمله مغزتان می‌شود که این می‌تواند باعث تقویت حافظه شما شود. برای بزرگسالان سالم هفته ای 150 دقیقه فعالیت هوازی معمول (پیاده روی سریع) یا 75 دقیقه فعالیت هوازی شدید (دویدن آهسته) که ترجیحا این مدت زمان در طول هفته تقسیم شود، پیشنهاد می‌شود. اگر شما وقت کافی برای انجام ورزش ندارید، می‌توانید با روزانه ده دقیقه پیاده روی به خود کمک نمایید.

روش هفتم تقویت حافظه – مدیریت بیماری های مزمن

برای مدیریت و کنترل هر نوع بیماری مزمن همچون فشار خون بالا، دیابت و افسردگی به پزشک مراجعه نمایید. هرچه بهتر شما مراقب خود باشید، حافظه شما بهتر عمل می‌کند. همچنین در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشکتان مشورت نمایید، بعضی از داروها بر روی حافظه تاثیر می‌گذارند.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

بیماری اوتیسم چیست؟ دلایل و علایم بیماری اوتیسم در کودکان

بیماری اوتیسم (درخودماندگی یا Autism) یکی از بیماری های جدی گروه بیماری های رشدی اختلالات طیف اوتیسم بوده که در اوایل دوره کودکی (معمولا قبل از 3 سالگی) ظاهر می شود. هرچند علایم و شدت آن در افراد مختلف، متفاوت است، اما همه انواع اوتیسم برتوانایی برقراری ارتباط با دیگران توسط کودک، تاثیر می گذارد.

بنظر می رسد که تعداد کودکان مبتلا به اوتیسم درحال رشد است. هرچند درمان و شفای کاملی برای درمان اوتیسم وجود ندارد، اما درمان جدی و بموقع اوتیسم تغییرات بزرگی در زندگی کودکان مبتلا به بیماری ایجاد می‌کند.

علایم ابتلا به اوتیسم

علایم و نشانه های اوتیسم بیشتر اوقات قبل از سن 3 سالگی شروع به ظهور می کنند. در اوایل والدین کودک مبتلا به اوتیسم متوجه می‌شوند که کودکشان شروع به صحبت کردن نکرده و مانند سایر کودکان هم سنش رفتار نمی کند. اما اینکه کودک مانند سایر کودکان و در سن آنها شروع به صحبت کرده و بعد مهارت های کلامی خود را از دست دهد، نیز ممکن می باشد. علایم اوتیسم شامل:

• تاخیر در یاد گیری صحبت کردن و یا اصلا صحبت نکردن. 
• کودک ممکن است ناشنوا بنظر برسد حتی اگر آزمایش شنوایی سنجی را طی کرده و نتایج آزمایش شان نرمال باشد.
• انواع رفتارها، علایق و بازی های تکراری. برای مثال تاب خوردن مداوم، علاقه غیرطبیعی به بعضی از اشیاء و ناراحت شدن در صرت تغییر برنامه روتین زندگی.
• ناتوانی در گفتن اسم، برقراری ارتباط چشمی، اجتناب از نوازش شدن و بقل شدن و یا کمک نخواستن.
• ناتوانی از شروع مکالمه و صحبت با دیگران و یا عدم توانایی در حفظ مکالمات.
• حساس بودن به نور، صدا و یا لمس شدن و در عین حال بی توجه به درد.
• عادات غذایی عجیب، همچون خوردن تعداد کمی از انواع غذا و یا خوردن مواد غیرخوراکی همچون گچ یا خاک.
• رفتار خودزنی مثلا کوبیدن سر به زمین یا دیوار و یا با دست ها.

کودکان مبتلا به اوتیسم در رفتار با دیگران مشکل داشته باشند. زمانیکه این کودکان بزرگتر می شوند بعضی از آنها ممکن است بیشتر علاقه ارتباط با دیگران داشته و کم تر دچار پریشانی شوند. بعضی دیگر تقریبا سبک زندگی نزدیک به سبک زندگی سالم و عادی دارند. با اینحال سایر این کودکان بازهم در مهارت های زبانی و اجتماعی دچار مشکل بوده و دوران نوجوانی و بلوغشان بیماری آنها را شدید تر کند.

اغلب کودکان مبتلا به اوتیسم در یادگیری علم و مهارت کند بوده و بعضی از آنها نشانه هایی از هوش پایین را نشان می دهند. سایر کودکان مبتلا به اوتیسم در یادگیری مشکلی نداشته اما در ارتباط اجتماعی، کلامی و زندگی طبیعی مشکل داشته باشند. تعدا کمی از کودکان مبتلا به اوتیسم بصورت بلقه توانایی های بالایی داشته و مهارت های مثال زدنی در بعضی از مهارت های خاص همچون هنر، موسیقی و یا ریاضی از خود نشان می دهند.

دلایل ابتلا به اوتیسم

بنظر می‌رسد که اوتیسم نوعی بیماری ژنتیکی و ارثی می‌باشد. دانشمندان در تلاش اند تا ژنی که باعث ابتلای افراد به این بیماری می‌شود را پیدا نمایند. همچنین محققان هم‌اکنون برروی عوامل محیطی همچون عفونت های ویروسی، عوارض و مشکلات حین بارداری و آلوده کننده گان هوا درحال تحقیق هستند، تا بدانند این مشکلات باعث ابتلای کودکان به بیماری اوتیسم می‌شود یا نه.

تحقیقات زیادی برروی رابطه بین اوتیسم و واکسن ها بخصوص واکسن سرخک، اوریون، سرخجه (MMR) انجام شده ولی نتوانسته‌اند رابطه‌ای بین استفاده از این واکسن و ابتلا به اوتیسم پیدا نمایند. اجتناب از این واکسن ها کودک را در خطر ابتلا به بیماری های خطرناکی همچون سیاه سرفه و یا سرخک و سخچه قرار می دهد.

عواملی که خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش می دهند

همه کودکان از هر نژاد و یا ملیتی ممکن است دچار بیماری اوتیسم شوند، اما عواملی خاص که در ادامه می آیند می توانند خطر این بیماری را افزایش دهد، این عوامل شامل:

• جنسیت کودک – پسرها چهار تا پنج برابر بیشتر در خطر ابتلا به بیماری اوتیسم هستند.
• سابقه خانوادگی – در خانواده هایی که یک کودک مبتلا به اوتیسم وجود دارد، خطر اینکه کودکی دیگر با این بیماری داشته باشند بیشتر است. همچنین خیلی غیرمعمول نیست که پدر و مادر و یا سایر اقوام نزدیک کودک مبتلا به اوتیسم، در ارتباط با دیگران و … مشکلاتی داشته باشند.
• سایر اختلالات – کودکانی که بیماری خاصی دارند بیشتر از کودکان سالم در خطر ابتلا به بیماری اوتیسم هستند.
• سن والدین – ممکن است بین سن والدین و ابتلای کودک به اوتیسم رابطه ای وجود داشته باشد. اعتقاد بر این است که فرزندان والدین بزرگسال بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به این بیماری هستند. بااینحال تحقیقات بیشتری در این رابطه مورد نیاز است.

نحوه درمان اوتیسم

هرچند درمان کاملی برای بیماری اوتیسم وجود ندارد، ترکیبی از درمان های خانگی و مدرسه‌ای می تواند به درمان این بیماری کمک نماید. هدف درمان افزایش عملکرد کودک با کاهش شدت بیماری می باشد. پزشک کودکتان بسته به مشکل و شدت آن یکی از درمان های زیر و یا ترکیبی از آنها را پیشنهاد می کند.

• درمان های رفتاری و ارتباطی
• درمان های آموزش
• درمان های خانوادگی
• درمان دارویی

کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است به بیماری های دیگر ناشی از اوتیسم همچون بیماری صرع، اختلالات خواب و مشکلات معده باشند و باید در کنار درمان اوتیسم به درمان این بیماری ها هم پرداخت.

پیشگیری از اوتیسم

هنوز هیچ راهی برای پیشگیری از ابتلای کودک به اوتیسم یافت نشده است. با اینحال با درمان بموقع بیماری بهبود یافته و مهارت های اجتماعی و کلامی کودک ارتقا پیدا می کند. اگر کودک شما مبتلا به اوتیسم است با مراجعه به مشاوران و متخصصان برای آشنایی با راههای مختلف بهبود کودک، به کودکتان کمک نمایید. درمان بموقع برای کودک مفید بوده، زندگی را برای او آسان تر کرده و از افزایش شدت بیماری اوتیسم پیشگیری می نماید.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

بیرون زدگی ناف کودک

به گفته بقراط متورم شدن، بیرون آمدن و برآمدگی ناف از جمله بیماری هایی است که از هنگام تولد تا هنگام روییدن دندان های کودکان عارض می شود. ورم ناف باید اندکی پس از بریده شدنش بر کودک عارض شود، همچنان که در اندام های ديگر غیر از ناف هنگام ایجاد زخمی در آن ها عارض می شود.

وی می گوید: گاه ناف کودک نفخ مي کند و بيرون می آید. برای درمان آن باید مازو را گرفته و با آب بکوبند و روي پارچه اي پهن کنند و بر ناف ببندند. گاه ناف کودک به علت گريه شدید، ضربه، افتادن و يا عطسه کردن بیرون می آید، مي توان زنیان را بکوبند و با آب معجون سازند و بر ناف بمالند و روی آن را با پارچه کتان سوخته شده تمیز ببندند.

یکی ديگر از اطبای قديم به نام مسيح نيز معتقد است که گاه ناف کودکان برآمدگی پیدا می کند و علت آن کشیدگی بيش از حد و ضروری است که به دلیل گریه زیاد عارض مي شود و يا به علت افتادن و ضربه ديدن است که باعث فتق می شود.

در تعریف فتق آمده است که شکافته شدن صفاق و بيرون آمدن جسم محتبس در آن را گويند.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

نحوه مراقبت از دندان شیری کودکانتان

نوشیدن آبمیوه‌های شیرین بخصوص در شیشه شیر باعث پوسیدگی دندان کودکان می‌شود. 

یک سوم از کودکان از سن 3 سالگی از پوسیدگی دندان رنج می برند زیرا آب میوه را با شیشه شیر می خورند.

مقامات بهداشتی انگلستان هشدار دادند و گفتند والدین بدون اینکه متوجه باشند بسته های آب میوه دارای شکر هستند، شیشه شیر را پر از این آب میوه های شیرین کرده و به دست کودکان خود می دهند تا بنوشند و فکر می کنند این کار بی ضرر است.

این نوشیدنی های شیرین به طور مستقیم بر روی دندان ها اثر گذاشته و تولید اسید می کنند که باعث پوسیدگی زودرس دندان و از بین رفتن مینای دندان می شوند که خود موجب شکننده شدن دندان نیز می شود.

دندانپزشکان در انگلستان گفتند: والدین فکر می کنند دندان های شیری در حال افتادن هستند و به آنها اهمیت نمی دهند در صورتی که نگه داشتن این دندان ها بسیار پر اهمیت است و بهتر است به کودکان خود به جای آب میوه های شیرین 5 میوه و سبزیجات را مخلوط کنند و به شکل آب میوه هر روز به کودکان بدهند.

به گفته پزشکان این دستورالعمل به طور فزاینده ای مفید و بهتر از بسته های آب میوه های شیرین است که برای دندان مضر هستند؛ بدترین کار والدین این است که آب میوه را در شیشه ریخته و در حال چرت زدن کودک به وی می دهند؛ در طول دوره استراحت ترشح بزاق باعث از بین رفتن دندان می شود و این بدتر از زمانی است که کودک بیدار است.

مراقبت از دندان شیری:

1. توقف نوشیدنی های شیرین و جایگزین کردن آب
2. شروع مسواک از سن 2 سالگی حتی اگر شیری باشند (دوبار در روز و هر بار به مدت 2 دقیقه).
3. در صورت مشاهده کردن دندان ها به رنگ قهوه ای تیره یا روشن به دندانپزشک مراجعه و مشورت شود.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

دلایل سرماخوردگی‌های مکرر در کودکان

یک متخصص گوش و حلق و بینی با اشاره به اینکه گوش‌‌درد از شایع‌ترین علائم ابتلا کودکان به سرماخوردگی است، گفت: کودکان زمان زیادی را با یکدیگر می‌گذرانند و در بسیاری از موارد در شستن دست‌های خود دقت نمی‌کنند، به همین علت سریع‌تر از دیگران به سرماخوردگی مبتلا می‌شوند.

دکتر ابراهیم رزم‌پا با اشاره به اینکه احتمال ابتلا کودکان به سرماخوردگی در سنین پیش از مدرسه بیشتر است، گفت: این کودکان اغلب سالانه ۵ تا ۹ نوبت سرما می‌خورند. این مشکل در کودکانی که به مهد کودک می‌روند شایع‌تر است.

وی با تاکید به اینکه در صورت ابتلا افراد به تب شدید، تعریق، تب و سرفه احتمال ابتلا به ذات‌الریه نیز وجود دارد، خاطرنشان کرد: تهوع، درد شکم، خواب آلودگی غیر معمول، سر درد شدید، اشکال در تنفس، گریه مداوم و درد گوش که ناشی از نفوذ باکتری‌ها به فضای گوش میانی است، شایع ترین نشانه ابتلا به سرما خوردگی در کودکان است.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: کمتر بودن مقاومت کودکان نسبت به بزرگسالان موجب ابتلای بیشتر آن‌ها به سرماخوردگی می‌شود، اما دستگاه ایمنی نابالغ تنها علت این آسیب پذیری کودکان به سرماخوردگی نیست، بلکه کودکان زمان زیادی را با یکدیگر هستند و در بسیاری از موارد در شستن دست‌های خود دقت نمی‌کنند به همین علت سریع‌تر از دیگران به سرما خوردگی مبتلا می‌شوند.

رزم‌پا با تاکید به اینکه گوش درد از مهم‌ترین نشانه‌های این بیماری در کودکانی که در سن پایین قرار دارند است، اظهار کرد: این کودکان به علت اینکه نمی‌توانند حرف بزنند ناراحتی‌شان را با گریه کردن یا کشیدن گوش نشان می‌دهند و مراجعه زودهنگام آنها به پزشک الزامی است.

این فلوشیپ جراحی سر و گردن یادآور شد: افزایش سن منجر به تقویت سیستم ایمنی در بدن نسبت به بسیاری از ویروس‌های عامل سرماخوردگی می‌شود، بنابراین با افزایش سن احتمال ابتلا به سرماخوردگی نسبت به دوران کودکی کاهش می‌یابد.

وی درخصوص زمان مراجعه به پزشک هنگام ابتلا به سرماخوردگی تصریح کرد: سرماخوردگی به طور معمول کمتر از یک هفته بهبود می‌یابد، اما اگر فرد دچار تب ۳۹ درجه باشد و احساس کند که علائم بیماری در حال افزایش است باید به پزشک مراجعه کند.

این متخصص گوش، گلو و بینی در پایان تب بالا، درد و ضعف را از نشانه‌های بیماری سرماخوردگی و آنفلوانزا دانست و اظهار کرد: برای درمان آنفلوانزا از یک داروی ضد ویروسی استفاده می‌شود اما این دارو باید طی ۴۸ ساعت پس از شروع اولین علائم تجویز شود.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه