(: اطلاعات عمومی :)

اگر برای گردش و تفریح استان مازندران را انتخاب کرده اید این سفر را به طرف شرق استان مازندران ادامه دهید به شهرستان بهشهر می رسید که روستای زیبای پاسند و منطقه زیبای پاسند رز درست سه کیلومتر در شرق در سمت راست اتوبان در جوار رودخانه پاسند با تابلوی بزرگ خود نمایی می کند .
جنگل بكر و دست نخورده كه سالانه گروه هاي زيادي از جنگل انبوه آن ديدن ميكنند .

این دریاچه که به تالاب ارواح نیز شهرت دارد در ۵ کیلومتری شمال روستای چلندر از توابع نوشهر واقع است. دریاچه در میان جنگل انبوه پهن برگ در منطقه ملا کلا قرار گرفته است. طول دریاچه در حدود ۷۰۰ متر و عرض آن ۳۰۰ متر است. در درون دریاچه درختان خشک شده ای قرار دارند که منظره جالبی ایجاد کرده اند.برای دسترسی به این دریاچه در کیلومتر ۱۲ مسیر نور به نوشهر پس از جاده ونوش، باید وارد جاده فرعی روستای چلندر و صلاح الدین کلای سفلی شد و بعد از عبور از روستا به محیط بانی خواهید رسید. بعد از انجام اقدامات اداری لازم در محیط بانی جاده شمالی را به طول ۱۰ کیلومتر ادامه دهید. پس از مشاهده تابلوی دشت و بند ممرز وارد جاده فرعی شوید. این جاده فرعی شما را به دریاچه بند ممرز ( تالاب ارواح ) خواهد رساند. توجه داشته باشید عبور از جاده فرعی نیاز به خودروهای کمک دار دارد و به دلیل بکر بودن منطقه امکان مواجهه با حیات وحش بسیار زیاد است.

در سال ۱۳۳۳ حدود ۷ هکتار از زمین‌های ایستگاه کشاورزی نوشهر جهت کاشت گونه‌های درختی و درختچه‌ای در نظر گرفته شد و تعدادی گونه ا ز خارج و داخل کشور جمع آوری و در ۷۳ قطعه مختلف کاشته شد. بدین وسیله آربراتوم (مجموعه درخت و درختچه) بنا گذاشته شد. هدف از احداث این باغ انجام مطالعات اکولوژی از جمله بررسی روند سازگاری گونه کاشته شده بود. ا ین باغ مجموعه‌های ساده و زیبایی از جمله آلاچیق و آبنما را که نمایی از باغ های ایرانی است، در خود جای داده است. باغ گیاه‌شناسی نوشهر از نظر وسعت و قدمت دومین باغ گیاه‌شناسی کشور است. وجود مجموعه‌ای از گونه‌های منحصر به فرد در آربراتوم باعث شهرت جهانی آن شده و هر ساله مورد بازدید بسیاری از محققین و دانشجویان رشته‌های مرتبط قرار می‌گیرد. این گنجینه با ارزش از نظر حضور و تنوع گونه‌های گیاهی شایان توجه است. اهداف اولیه احداث این مجموعه همانند اهداف سایر باغ‌های گیاه‌شناسی دنیا، در واقع آموزش و تحقیقات بنیادی در رابطه با علوم زیستی و گیاهی است. انتقال گونه‌های جنگلی بومی و وارد کردن گونه‌های غیر بومی، ایجاد کلکسیون‌های مختلف و پوپل مان‌های آزمایشی از گونه‌های مختلف با فرم‌های زینتی متنوع از اهداف در دست اجرا در این با غ می‌باشد. برای این باغ همانند سایر باغ‌های گیاه‌شناسی دنیا در کنار آربراتوم، بخش‌های مختفی از جمله قطعات درختچه‌های زینتی، گیاهان معطر و پرچین‌سازی، سوزنی برگان، گیاهان پیازی، گیاهان گرمسیری، گیاهان دارویی، توندرا، باغ سیستماتیک، گلخانه گیاهان گرمسیری، و مجموعه گیاهان خشک یا هرباریوم در نظر گرفته شد.

غار گرگر لوکا در شمال شهرستان رامسر در استان مازندران قرار دارد. این غار دارای شیبی تند بوده و در منطقه صعب العبور از ارتفاعات کوه ایلمیلی با دیواره های صخره ای قرار دارد . لوکا به زبان محلی به سوراخ و شیار گفته می شود . این غار عجیب بسیار زیبا و دیدنی است .

اين غار در 10 کیلومتری جنوب شهر پل سفید و روبروی پادگان ارتش قرار دارد. اين غار زيبا در داخل ارتفاعات جنگلي مشرف به روستاي پيت سرا در دوآب سوادكوه قرار دارد . محل اصلي غار در بدنه يك ديوار60 متري از جنس آهك واقع شده كه ارتفاع آن از سطح زمين به23 متر بالغ مي گردد سقف گنبدي آن با كف غار نيز7 متر فاصله دارد.
ديواره 60 متري بشكل يك كلاهك مي باشد بصورتي كه دهانه غار در زير يك نقاب به طول چهارونيم متر قرار گرفته است محوطه زير دهانه غار نيز بشكل يك كلاهك مي باشد.
اين غار يك شاهكار ويك اعجاز طبيعي است وضعيت آن نيز شرايطي را پديد آورده كه دسترسي به غار را غير ممكن ساخته وتنها باتجهيزات كامل مي توان به داخل آن راه پيدا كرد . چشم انداز طبيعي مقابل آن نيز بسيار بديع و چشمگير است عمق غار كيجا كچال زياد نيست ولي با وجود كوچك بودن و سادگي شكل و نمايي دلپسند دارد تمام مساحت داخل آن شامل يك تالار ساده بيضي شكل با طول 12 متر و عرض 10 متر و دو اتاق بزرگ كنار هم با اندازه هاي متفاوت مي باشند. اتاق بزرگتر در جانب شمال غار با شش متر طول و 75/4 متر عرض در جهت شمالي جنوبي و اتاقي كوچكتر با 5/5 متر طول و 10/4 متر عرض در جانب جنوب فضاي داخلي ساخته شده اند. اين دو اتاق با يك ديوار از هم جدا شده و مدخل هر اتاق در ايوان جلو دهانه غار قرار دارد.
ديوارها 65 سانتي متر قطر دارند كه بيشتر قسمتهاي آن از بين رفته است. مصالح ابنيه داخلي سنگ و يك نوع گل بسيار سخت و محكم از جنس خاك رسي است كه در پاي ارتفاعات به وفور يافت مي شود. سقف ابنيه داخل غار نيز با تنه درختان جنگلي منطقه تير كشي شده بود.
غار كيجا كچال از هر جهت شبيه غار اسپهبد خورشيد مي باشد و مانند آن احتمالاً مربوط به اواخر دوره ساساني و از دژهاي دفاعي اسپهبدان طبرستان در برابر حمله اعراب به منطقه و پناهگاه سلاطين و حكمرانان وقت بود.

نقل است در روزگاران‌ گذشته، دختری از نژاد پریان که از آدمیان می‌ترسید در این غارزندگی می کرد سرگرمی‌اش بافندگی بود (هنوز چوب‌های دستگاه بافندگی او در جلوی غار نمایان است) شب‌ها روز شد و روزها شب تا روزی چوپانی همراه گوسفندان خود به این غار نزدیک شد شکل و شمایل دختر را در دهانه غار دید و در دل عاشق او شد. چوپان روزها به پای غار می‌آمد و به نی‌زدن می‌پرداخت تا اینکه پس از مدتی ترس این دختر از آدمیان‌ ریخت وکم‌کم به پسرک چوپان نزدیک شد و سر بر شانه‌ی او نهاد . چوپان‌که دلبر را در اختیار خود دید کام دل از او بگرفت. دختر پری‌زاد که از شور و هیجان عشق به خود آمد، دید کار از کارگذشته است و از هوش برفت. چوپان جوان دختر را که دامنش آلوده به خون بود بر دوش‌گرفت تا به آبی برساند و شستشو کند. چند قطره از خون او بر خاک دامنه‌ی غار ، نزدیک رودخانه ریخت (خاک سرخی که اکنون در دامنه غار دیده می شود) سرانجام چوپان، دختر را به چشمه‌ای رساند و او را نظافت و طهارت‌ کرد. این چشمه امروز به «پری چشمه یا پرو چشمه » مشهور است دختر پس از به هوش آمدن رضایت داد که با پسر چوپان به خانه‌ی او برود. پسر چوپان که اهل شهمیرزاد بود از دل و جان راضی شد و آن دو قدم در راه نهادند و سالیان سال در کنار هم زندگی کردند در شهمیرزاد تا امروز تیره‌ای بنام اپری Aporyزندگی می کنند که بازماندگان نسل این دو هستند. دختران این طایفه از زیبایی بسیار برخوردار هستند به طوری که زبانزد خاص و عامند .این افسانه در طی سالها سینه به سینه نقل شده است.

آبشار سنگ درکا، آمل در استان مازندران واقع است. سنگ درکا آبادی است از توابع بخش مرکزی شهرستان آمل در استان مازندران که در دهستان بالا خیابان لیتکوه قرار دارد. اين آبشار زيبا در نزديکي روستاي سنگ درکا، در 25 کيلومتري جنوب غرب آمل و در دامنه کوه وردوي واقع است. اين روستا در کنار جاده گاز و در ميان جنگل هاي متراکم البرز شمالي، جلوه اي خاص از جنگل و کوه مرتع دارد. کوه وردوي سرچشمه رودهاي گزناسرا، انگتارود و آلش رود است. شهرستان آمل در مرکز استان و در جلگه ساحلي درياي خزر واقع شده است. آب و هواي اين شهرستان در تابستان گرم و مرطوب و در زمستان ملايم است. البته با توجه به تاثيرات اقليمي در ارتفاعات جنوبي اين شهرستان، اختلاف دما و رطوبت در فواصل کوتاه به شدت زياد است و باعث به وجود آمدن طبيعتي متنوع در اين شهرستان شده است.

اين آبشار که نزديک به 100 متر ارتفاع دارد،در بالادست ناحيه اي از توابع بلده قرار گرفته و داراي آب فراوان و پخشابي ويژه است. فضاي آن کوهستاني – بيشه اي است و چشم اندازهاي بکر و شگفت دارد. سواسره منطقه ای بسیار خوش آب و هوا و دارای چشم اندازهای فوق العاده ای است. واژه سواسره به معنای نسیم صبحگاهی است.
منطقه بلده به واسطه داشتن رودخانه های زیبا و خروشان مملو از آبشارهای کوچک و بزرگ است که بسیاری از آنان هنوز شناسایی نشده اند. از آبشارهای گزارش شده از منطقه بلده می توان به آبشار بطاهر کلا، آبشار یالرود، آبشار وسمیط، آبشار میناک و آبشار سواسره اشاره کرد که دارای فضایی کوهستانی و بیشه ای بوده و چشم اندازهایی بکر و شگفت دارند. تکمیل اطلاعات در مورد آبشارهای این مناطق احتیاج به تحقیق بیشتری دارد. رودخانه بطاهرکلا با جلوه های طبیعی زیبا، بطول تقریبی بیست کیلومتر از دامنه های شرقی کوه رستم چال در ۶۴ کیلومتری جنوب غربی نور سرچشمه گرفته و پس از عبور از روستاهای کلاچای، بردون و کمر با رودخانه لور مخلوط شده و به خوش رود تغییر نام می یابد. این رودخانه در مسیر خود از چشمه های بسیاری آبگیری کرده و آبشارهای کوچک و بزرگ زیادی را باعث می شود. همچنین در نزدیکی روستای یالرود، در فاصله ۱۰ کیلومتری جنوب بلده و در دامنه کوه خرچر می توان آبشارهای زیبایی را درون تنگه های باریک و صعب العبور یافت که همچنان دست نخورده باقی مانده اند، مسیر یالرود آنقدر زیبا و بکر است که طی آن، اصلا احساس خستگی نخواهید کرد. طبیعت این منطقه روح هر انسانی را نوازش می کند.

آبشار شورآب پل سفيد در استان مازندران واقع است. اين آبشار زيبا درست در كنار جاده ي فيروزكوه به قايمشهر قرار دارد. وقتي از فيروزكوه به سوي قايمشهر پيش مي رويد درست قبل از گدوك مي توانيد آن را ببينيد.اين ابشار در آنسوي دره و پايين دست روستاي شورآب و درست در كنار ريل راه آهن قرار گرفته است. روستا و دریاچه شور مست در ناحیه جنوبی استان مازندران و در جنوب غربی شهرستان سوادکوه و در شهر پل سفید قرار دارد. آب این چشمه و آبشار بخاطر گذر از لایه های گوگردی زیر زمین قابل استفاده نبوده و بهمین دلیل شوراب نام دارد. بدین وجود املاح فراوان مجرا و محل ریزش این آبشار بشكل بسیار زیبائی به رنگ قرمز در آمده است. بنابر گفته سالخوردان در زمان جنگ جهانی دوم، روس ها از این آب و گل ولای آن برای مصارف پزشكی بهره برداری می كردند.
ارتفاعات گدوک در جاده فیروزکوه که بر سر راه خط آهن شمال (قسمت شمال البرز) واقع شده و بیشتر زیباییهای این خط آهن در این ناحیه واقع شده از جمله بزرگترین تونل معروف به تونل گدوک به طول 2887 متر – خط معروف سه خط طلا – بیشترین ارتفاع این خط آهن از سطح دریا در این منطقه به ارتفاع 2109 متر و همچنین پل معروف ورسک که نزدیک این منطقه است.

آبشار شی الیم در استان مازندران واقع است. این آبشار در 2 کیلومتری جنوب شرقی روستای گاوزن محله در میان دره ای انبوه از درختان جنگلی واقع شده است. گاوزن محله، روستایی از توابع بخش بندپی شرقی شهرستان بابل است. روستای گاوزن محله در قسمت غرب رودخانه ی سجاد رود(سجرو)قرار گرفته وبا روستاهای فیروزجاه ثابت،لمسوکلا،سرجیکلاو سماکوش محله همسایه است. این طایفه همچون دیگر طوایف بندپی درفصل تابستان به منطقه ی ییلاقی سفر می کنند و از آب وهوای مناسب ودلپذیرآن بهرهمند می شوند «تررجه یا تحریجه» از روستاهای ییلاقی است که با چشم انداز طبیعی ،مسکن طائفه گاوزن می باشد. دسترسی به این آبشار از طریق جاده ارتباطی شهرستان بابل به گلوگاه، جاده سیر باغ و سپس گاوزن محله امکانپذیر است. دره آبشار درست در سمت شرق روستا واقع شده است.

زیرآب یکی از چهار شهر شهرستان سواد کوه در استان مازندران ایران است. شهر زیرآب از جنوب به شهر پل سفید و از شمال به شهر شیرگاه راه دارد. جادهٔ ارتباطی تهران-شمال از میان این شهر زیبا می‌گذرد. همچنین راه‌آهن تهران – شمال از این شهر می‌گذرد. شغل بیشتر مردم این شهر کشاورزی و دامداری و کار در معادن زغال‌سنگ است.

قدیمی ترین اسمی که از زیراب بجا مانده زو و دشت یا زیور و دشت است که زو یا زیو به معنی روشن یا آب روشن می باشد و عده ای معتقدند نام اولیه زیراب امارت سر بوده سپس به رباط سر تغییر یافته و بعداز آن به عبدالحق معروف شده و پس از احداث ایستگاه راه آهن در این شهر به زیراب تغییر یافته است. زیراب می تواند به عنوان یکی از قطبهای گردشگری کشور مطرح باشد زیرا نخستین نگاه از بیرون منطقه را منطقه ای کوهستانی و سرسبز و پر طراوت می نمایاند.منطقه ای بکر و دست نخورده که در بدو امر بیننده را مدهوش و سرگشته از دیدار تابلویی زیبا می نماید که دست طبیعت بر پهنه کوهستانی اش ترسیم نموده است. این شهر سرشار از منابع زیرزمینی و سطحی مانند زغال سنگ ،سیلیس، فلورین، کوارتز ، و نظایر آن می باشد.

مهم ترین مشکل مردم و جوانان این شهر، تعطیلی شرکت زغال سنگ البرز مرکزی است که موجب بیکاری و مهاجرت بسیاری از جوانان این شهر به شهرهای بزرگتر شده است. شهر زیراب علی رغم بهره مندی از مواهب خدادادی و طبیعت بسیار ناب و زیبا، به علت کم توجهی ، محرومیت هایش را در پشت رخ سبز گونه اش پنهان نموده است.شهر زیرآب به علت پتانسیل بسیار قوی که در زمینهٔ گردشگری دارد می‌تواند به یکی از قطب‌های گردشگری ایران تبدیل شود. این شهر یکی از مناطق محروم استان مازندران به شمار می‌آید.

عوامل بوجود آمدن شهر زیراب را می توان به دو پدیده نسبت داد: 1- وجود بقعه مبارکه امامزاده عبدالحق که به عنوان یکی از اماکن متبرکه استان بشمار می رود و عامل جذب و توجه مردم به این منطقه گردید. 2- وجود رودخانه تالار که بعنوان یک پدیده طبیعی عامل ثبات جمیعت و نیز تامین معشیت مردم بر پایه کشاورزی و دامداری بوده که پس از جذب و سکونت مردم در اطراف امامزاده عبدالحق و دیگر مناطق بر اساس تقسیمات کشوری در سال 1335 با تشکیل شهرداری در زیراب به عنوان یک شهر قلمداد گردید. زیراب از نظر آب و هوا دارای شرایط بسیار عالی می باشد که دور تا دور آن محصور گردیده از جنگلهای سرسبز خدادادی و نیز عبور رودخانه تالار از وسط شهر و تقسیم آن به دو قسمت جنوبی و شمالی و عبور جاده ترانزیتی تهران- شمال از وسط شهر نظر هر بیننده ای را به خود جلب می نماید.

پارک علمي – تحقيقاتي دانشگاه شهيد بهشتي (پرديس زیراب )، در شهر زيراب در فاصله 180 کيلومتري شمال شرقي تهران و 70 کيلومتري درياي مازندران قرار دارد. بستر پارک در حاشيه جنوبي شهر زيراب قرار دارد. وسعت این بستر به حدود 100 هکتار مي­رسد و عرصه جنگلي کوهپايه­اي حد فاصل شهر زيراب و جنگلهاي صنعتي مساحتی برابر 1700 هکتار دارد. به علاوه، اراضي ديگري در فاصله 10 کيلومتري شمال شهر زيراب در اختيار پارک قرار گرفته است که قابل توسعه است. تأسيسات و امکانات قابل بهره برداري پارک، پس از مرمت و بازسازي شامل ساختمان­هايي با زير بناي بالغ بر 9000 متر مربع می­باشد که مشتمل بر ساختمان­هاي آموزشي، خوابگاه­های پژوهشگران و اساتيد، کارگاه فني، آزمایشگاه­های شيمی چوب و خمير و کاغذ، کتابخانه، آشپزخانه و غذاخوری، تالار اجتماعات، سايت کامپيوتر و … است. در حال حاضر این امکانات در حال بهره برداري جهت انجام فعاليت­هاي پژوهشي و آموزشي مي باشد. از جمله فعاليت­های علمی پارک علمی – تحقيقاتی ( پرديس زيراب ) انجام طرح­ها و برگزاری کارگاه­ها و ايجاد دو رشته کارشناسی آبادانی روستاها و کارشناسی ارشد صنايع خمير و کاغذ و برگزاری اردوهای فرهنگی و علمی در اين مکان است. رشته آبادانی روستاها یک رشته آموزشی دانشگاهی میان رشته­ای جدید است که در دانشکده معماری و شهرسازی زیر نظر آقای دکتر اکبر زرگر در پارک علمی مستقر گردید. آقای دکتر سعید میرریاحی زمانی امور آموزشی این گروه را برعهده داشت. بعد از ایشان آقای دکتر اسماعیل شهبازی مدیر گروه این رشته را عهده­دار شدند. در سالهاي85 ،82،83،84 از طريق آزمون سراسري در اين رشته حدود 87 تا 90 دانشجو پذيرفته شده و فارغ التحصیل شده­اند و از سال 1385 بنا به دلایلی دیگر پذیرش دانشجو در این رشته انجام نشد. مطالعه اوليه جهت احداث پارک علمي تحقيقاتي (پرديس زیراب ) دانشگاه شهيد بهشتي از سال 1379 آغاز و در سال 1381 بستر پارک علمي – تحقيقاتي دانشگاه شهيد بهشتي در اراضي جنگلی شهر زيراب سوادکوه شناسايي و به تملک دانشگاه شهيد بهشتي در آمد. پارک علمي تحقيقاتي (پرديس زیراب ) در بهار سال 1381 توسط وزير علوم وقت، جناب آقاي دکتر معين افتتاح و در همين سال نيز اساسنامه آن به تصويب هيأت امناء دانشگاه شهيد بهشتي رسيد. به علاوه این پارک علمي – تحقيقاتي در سال 1381 به عضويت انجمن پارک­هاي علمي – تحقيقاتي ( IASP ) در آمد.