(: اطلاعات عمومی :)

سعادت‌شهر مرکز شهرستان پاسارگاد در استان فارس ایران است و در ۱۰۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان شیراز قراردارد.

این شهر دارای پیشینه تاریخی بسیار کهن می‌باشد. تغییرنام این شهر در طول تاریخ باعث گردیده پیشینه تاریخی آن ناشناخته بماند. نام این شهر در لوح‌های گلی باروی تخت جمشید٬ کمینوش (Kaminush) (تحقیقات دکتر عبدالمجید ارفعی) و در فارسنامه ابن بلخی (سال تالیف پیش از ۵۱۰ هجری قمری و حدود ۱۰۰۰ سال پیش می‌باشد) کمه ذکر شده است. پس از آن کمین نام داشت که این نام هم اکنون نیز استفاده می شود چنانچه سعادتشهر را کمین و روستاهای توابع را با پسوند کمین نام گذاری می کنند از قبیل اکبرآباد کمین، علی آباد کمین، قوام آبادکمین و …. سعادت شهر تاقرن حاضر نام‌های زیادی را بر خود دیده است از آن جمله اکلیدک، کلیدک یا کلیلک (در زمان قاجار), سعادت آباد در زمان پهلوی و سعادتشهر در حال حاضر. بعضی افراد به اشتباه نام انگبین یا انگبون به لهجه محلی و یا عنگوون به املا غلط یکی از نام‌های آن میدانند که البته این نام، نام روستای علی‌آباد کمین بوده است که در حال حاضر یکی از ۵ محله کنونی ان شهر می‌باشد.

با توجه به کاوش‌های انجام شده در تنگ بلاغی و کشف کاخ شاهی در آن محل و نیز کشف وسایل تهیه شراب و فراورده‌های انگور (کاشت و تهیه فراورده‌های انگور پیشه تاریخی مردمان سعادت شهر بوده و هست) و دانستن سیر تغییر در موقعیت جغرافیایی سعادت شهر در طول تاریخ از سمت تنگ بلاغی به سمت مکان فعلی (وجود قبرستان‌های تاریخی از جمله قبرستان سنگی و نیز قبرستانی با قدمت بیش از هفتصد سال در باغات تخریب شده اطراف محله نایگرد که سنگهای آن توسط روستاییان جهت شالوده سازی استفاده می شده است و متأسفانه تمامی آثار آن در حال از بین رفتن می‌باشد و نیز بقایای تل کوشکک که هنوز هم بدون هیچ زحمتی می‌توان در آنجا تکه‌های سفال و بقایای انسانی را یافت بیانگر این مطلب می‌باشد که شهر قدیم کمه در پهنه ای به وسعت بین مکان فعلی، تل کوشکک و نایگرد بوده است و احتمالاً تل کوشکک درکرانه باختری ورودی جنوبی سعادت شهر بقایای حصار و باروی قدیمی آن و یا معروفترین بنای آن می باشد. همانطور که در نزهةالقلوب حمد الله مستوفی (۷۴۰ قمری) ذکر شده کمه در فاصله کمی از رود پرواب (پلوار، بلاغی) قرار داشته است. این مسنله نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

در فارسنامه ابن بلخی در توصیف کمه نوشته شده است: “کمه [٢] و فاروق و سیرا [٣]: شهرکی است و دیه هاء بزرگ و نواحی و هواء آن سرد است، معتدل، و آ ب هاء روان خوش دارد و میوه ها باشد از هر نوعی و نخجیرگاه است و همه آبادان است و به حومه آن «٤» جامع و منبر است. ”

[٢] .در نزهة القلوب: کمین و فارق دو شهر است و توابع بسیار دارد و هوای معتدل و آب روان و غلّه و میوه بسیار بود و در آن حدود نخجیر بسیار است. (ص ١٢٤ ). (و ر ک مسالک و ممالک: فاروق: ص ٩٩ ). [٣]. لسترنج این نام را در ترجمه فارسنامه « لسیرا » آورده است.

در جایی دیگر در توصیف مرغزار کمه (دشت کمین) می گوید:

“… و مرغزار کمه و سروات، از جمله مرغزارهاء معروف نیست امّا چهار پا را عظیم سود دارد.” در نزهة القلوب: مرغزار کمین و پرواب و خواست جان از مرغزارهای معروف نیست اما گیاهش با چهارپا سازگار بود و بهتر از دیگر جا یها. مرغزار نرگس به جوار کازرون و جره به حدود خان آزاد مرد … (ص ١٣٦)

کوتاه ترین راهی که از شیراز به اصفهان می رفت، جاده ما بین و دشت رون بود که در فارسنامه به عنوان جاده زمستانی ذکر گردیده است. جاده تابستانی طولانی ترین و خاوری ترین دو جاده دیگر بود که از اصطخر به کمین و از آنجا به پازارگاد، یعنی مشهد مادر سلیمان، و از آنجا به ده بید می رفت و از ده بید به سمت راست راهی از این جاده منشعب می شد که به یزد می رسید و امتداد راه اصفهان به سمت باختر بود و تا سرمق و دهکده آباده و از آنجا به یزد خواست و قمشه. کمین از ساحل خاوری رودخانه پلوار دور نبود و به گفته حمد اللّه مستوفی .« توابع بسیار دارد و هوای معتدل و آب روان و غله و میوه بسیار بود». بالاتر از آن سرپیچ رودخانه پلوار پازارگاد و مقبره کورش واقع است که مسلمین آن را مشهد مادر سلیمان می دانند:

ابن بلخی در بیان راه های بین شیراز و اصفهان سه راه اصلی نام می برد که یکی از این راهها، خاوری ترین راه از مسیر اصطخر به کمه و پاسارگاد می باشد. این راه، راه تابستانی بوده و کمه در این مسیر(به گفته ابن بلخی، مسیر اصطخر) قرار داشته است. لازم به ذکر است بین منزل سوم ، اصطخر، و منزل چهارم، کمه، راه از فاروق می گذشته و پس از یک راه کوهستانی بین فاروق و کمه که هنوز هم این راه وجود دارد و از فاروق شروع شده وبه سمت دامنه شمالی کوه در جوار روستا های علی رسیده کمین و حسن آباد کمین به سمت سعادتشهر امتداد می یابد و ابن بلخی مسافت آن را 6 فرسنگ ذکر کرده است.

“ابتداء این مسافت ها، از شیراز کرده آمد، به حکم آنک میانه ولایت است. از شیراز تا حدود اصفهان، راه جادّه سه راه است: راه مایین و رون، راه اصطخر، راه سمیرم. از این جملت راه مایین و رون، از شیراز تا یزد خواست کی حدّ است میان پارس و اصفهان، پنجاه و دو فرسنگ :…

راه اصطخرهم از یزد خواست بیرون آید برصوب اقلید و سرمق، شست و نه فرسنگ. این راه کی درازترست، امّا راه زمستانی این است کی دیگر راه ها ببندد:

منزل اوّل: از شیراز تا زرقان ، هفت فرسنگ.
منزل دوم: پا و دست، شش فرسنگ.
منزل سوم: اصطخر، چهار فرسنگ.
منزل چهارم: کمه، شش فرسنگ.
منزل پنجم: کمهنک، چهار فرسنگ.
منزل ششم: دیه بید، هشت فرسنگ.
منزل هفتم: دیه پولند، هفت فرسنگ.
منزل هشتم: سرمق، هفت فرسنگ.
منزل نهم: آباده، پنج فرسنگ.
منزل دهم: شورستان، هفت فرسنگ.
منزل یازدهم: یزد خواست، هشت فرسنگ.

همینطور در مسیر کثه (یزد) نیز به عنوان منزل سوم نام می برد.

ابن بلخی در جایی که از غضب سلطان مسعود بن سلطان محمود بر اسمعیلیان و شبانکاره سخن می گوید از بیرون راندن آنان توسط سلطان از کمه نیز می گوید:

” کی پادشاه نبود آن بطن، امّا از جمله اصفهبدان بودند و در عهد اسلام، چون لشکر عرب، پارس بگرفتند، این قوم را چون دیگر پارسیان، قهر کردند و آواره شدند و به شبانی و گوسپندداری افتادند و مقام به « ضادشور بانان » کردند از « دشت آورد » و آنجا مرغزار و آب است و این اسماعیلیان را چهار پا و گوسپند جمع آمد و نیز قوی تر شدند، پس چون سلطان مسعود، به اصفهان آمد و تاش فرّاش را بگماشت و آن روزگاری بود به اضطراب، این اسماعیلیان در اعمال اصفهان، دست درازی می کرده اند و راه می داشتند، تاش فرّاش تاختن آورد و ایشان را بغارتید و خلقی را بکشت و دیگران، بگریختند و به کمه و فاروق رفتند و یک چندی آنجا می بودند و پادشاهان پارس دیلم بودند، پس ایشان را رضا نکردند کی آنجا باشند و همه ساله از کوه به کوه می گشتند تا به آخر روزگار با کالیجار، برفتند و دارابجرد به دست گرفتند و دولت دیلم به انجام رسیده بود و دفع ایشان نتوانستند کردن و ایشان، بسیار شدند و قومی گشتند و اصل این قوم در آن وقت دو برادر بودند: یکی محمّد بن یحیی و این محمّد پدر سلک بود، کی حسویه پسر اوست. … ”

شهر سعادت شهر هم اکنون از ۵ محله سعادت شهر، علی‌آباد، بوکان، سراج آباد و نواجرد (نایگرد) تشکیل شده است.

مَرودَشت یکی از شهرهای ایران است که در استان فارس قرار گرفته‌است. این شهر در ۳۵ کیلومتری شمال شیراز واقع شده و آب و هوای آن کوهستانی و معتدل است. شهر «مرو دشت» مرکز شهرستان مرودشت است. جمعیت آن بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ برابر با ۱۳۷،۰۸۷ تن است.

مرودشت از شهرهای شمالی استان فارس، با ارتفاع ۱۶۲۰ متر از سطح دریا و مساحت ۴۶۴۹ کیلومتر مربع است. این سرزمین به لحاظ موقعیت جغرافیایی ممتاز و آب و هوای معتدل و برخورداری از آب فراوان و خاک مناسب از دیر باز مورد توجه بوده و به دلیل ویژگی‌های طبیعی و سوق‌الجیشی، به سرعت گسترش یافته و اکنون دومین شهر استان فارس محسوب وبا توجه به موقعیت بازرگانی و کسب و کار بسیار مناسب آن و شرایط زندگی مناسب درحال رشد روزافزون است.

شهرستان مرودشت شامل ۳ بخش، مرکزی با(….)، کامفیروز با مساحت ۹۹۴ کیلومتر مربع و ۳۶ هزار نفر جمعیت، بخش سیدان با مساحت ۸۲۱ کیلومتر مربع و ۳۰ هزار نفر جمعیت، بخش درودزن با مساحت ۱۰۲۵ کیلومتر مربع با وجود تأسیسات بزرگ سد درودزن با آب و هوایی معتدل و زمینهای حاصل خیز و بخش مرکزی می‌باشد.
نام

نام این شهرستان احتمالاً برگرفته از دشتها و مرغزارهای سرسبز آن بوده است. همین طور که نخستین بار ابن بلخی در فارس نامه، ‹‹ مرو ›› را به عنوان یکی از محلات شهر باستانی استخر می‌نامد که با گذر زمان جای آن را بوستان تخت جمشید گرفته است. مرو در لغت به معنی چمن است که در اصل به صورت مرغ و مرگ بوده و مرغزار صورت بسیار متداول آن است. در قدیم علفزارها را مرغزار می‌گفتند و به نظر می‌رسد که مرودشت نیز مانند ارژن در آن زمان، جایی پوشیده از مرتع و چمن بوده است. کاوش‌های علمی و گمانه زنی‌هایی که در تپه‌های مختلف جلگه مرودشت انجام گرفته، نشان می‌دهد که هزاران سال پیش از آنکه داریوش کبیر، تپه سنگی را بر دامان کوه رحمت (مهر)، برای ساخت کاخ‌های بزرگ خود برگزیند، اقوام متمدنی در دشت وسیع آن، می زیسته‌اند. آثار بر جای مانده از قبیل ظروف سفالی منقوش یا ساده، و اسباب و وسایل زندگی آن دوره، همه و همه گویای این نکته‌اند. ویرانه‌های استخر و کاخ‌های تخت جمشید، بخشی از تاریخ این شهر را به نمایش می‌گذارند.

پیشینه تاریخی

پیشینه تاریخی این دیار به هزاره پنجم پیش از میلاد مسیح می‌رسد. پژوهشها نشان می‌دهد که این منطقه از ماقبل تاریخ تاکنون مسکونی بوده است. دشت وسیع مرودشت عمری به طول تاریخ شناخته شده ایران دارد و بارها شاهد دگرگونی و تحولات بسیاری بوده است. با تاسیس کارخانه قند مرودشت در سال ۱۳۱۴ هجری شمسی اندک اندک بر جمعیت و آبادانی آن افزوده شده است. وجود تعدادی از بناها و آثار تاریخی ایران در شهر مرودشت، این شهر به مهد فرهنگ و تمدن ایران زمین، گنجینه اسرار تاریخی، طلایه دار بزرگترین امپراتوری جهان باستان سرزمین اهورایی ایرانیان و نگهبان عظیم میراث گذشتگان، درآمده است.

مرودشت یکی از باستانی‌ترین مناطق ایران است که با پیشینهٔ کهن خود در طول تاریخ توجه بسیاری از باستان‌شناسان و دوست‌داران فرهنگ و تمدن ایرانی را به خود معطوف داشته است. مجموعه آثار به جای مانده ماقبل تاریخ و آثار شگفت انگیزتاریخی بیان‌گر این مطلب است که این شهرستان با اهمیتی ویژه، همواره مورد توجه بوده است. مجموعه کاخ‌های تخت جمشید که شاهکار مدیریت باستانی و دستاورد تلاش دستان آفرینش­گر معماران چیره‌دست دوره­های باستانی ایران بوده و از شهرتی هم‌سان با دیوار بزرگ چین و اهرام ثلاثه مصر برخورداراست، مهم­ترین مکان دیدنی شهرستان مرودشت را تشکیل می‌دهند. عظمت یگانه این بنا، به تنهایی گویای تاریخ شکوهمند تمدن ایران است و این درحالی است که این مجموعه تنها یکی، ولی مهم‌ترین اثر از بناهای تاریخی کشور ایران و استان فارس است. شهرهای قدیمی به همراه نقش‌ها و کتیبه‌های باستانی و کاخ‌های پادشاهان هخامنشی و چندین اثر تاریخی و قدیمی دیگر، از جمله جاذبه­های مهم شهرستان مرودشت به شمار می‌آیند. مجموعه کاخ های‌تخت‌جمشید، کاخ صدستون، کاخ داریوش، سنگ نبشته پهلوی، تخت گوهر یا تخت رستم، نقش رجب، آرامگاه اردشیر دوم و سوم، شهر قدیمی استخر (تخت طاووس)، قلعه استخر، برج زندان سلیمان، پل بند امیر و پل خان از جمله مهم‌ترین آثار تاریخی این شهرستان به شمار می‌روند.

وجود ۱۵۰ اثر گرانبهای باستانی و تاریخی در این شهر، به خصوص آثار برجای مانده تخت جمشید، نقش رستم، نقش رجب و پاسارگاد که جزء آثار ثبت شده جهانی هستند و دیگر آثار باستانی موجود که هرکدام به نوبه­ی خود منحصربه فرد هستند، باعث شده تا مرودشت گردشگاهی مناسب و زیبا برای مردم و جایگاه ویژه­ای برای جذب گردشگر از گوشه گوشه دنیا که با این آثار به خوبی آشنایند و خیره به عظمت و شکوه آنند، باشد.[۳] تاریخچه شکل گیری شهر مرودشت

همزمان با آغاز به ­کار ساخت کارخانه قند در سال ۱۳۱۲، نطفه­ آغازین شهر امروزی مرودشت بسته شد و صدای سوت بازگشایی کارخانه قند در سال ۱۳۱۴ بسان گریه نوزاد در بدو تولد، تولد شهر مرودشت را نوید داد. تا سال ۱۳۲۹ تنها کارکنان کارخانه قند در منازل سازمانی و تعدادی ازفروشندگان تجهیزات موردنیاز کشاورزی سکونت داشتند که خیابان منتهی به روستای امیرآباد در فاصله ۵/۱کیلومتری غرب کارخانه ساخته شد و به خیابان امیرآباد شهرت یافت. شهرداری خودگردان در سال ۱۳۳۲ توسط انجمن شهر تأسیس و با رشد سریع چند خیابان کوچک اطراف، شهرداری رسمی در سال ۱۳۵۲ با هدف رسیدگی به وضعیت تخت جمشید تا پل خان جهت برگزاری جشن­های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی بوجود و بخشدار زرقان به­ عنوان نخستین شهردار رسمی مرودشت شروع ب­کار نمود. هجوم کشاورزان مهاجر و همچنین سکونت سریع عشایر در آن سال­ها، رشد مرودشت را سرعتی دوصد چندان بخشید و در چشم برهم زدنی وسعت گرفت. ساخت سد درودزن در فاصله ۴۵ کیلومتری جنوب غرب و کارخانه پتروشیمی در فاصله ۵ کیلومتری جنوب غرب کارخانه (مرودشت) و همچنین آثار میراث جهانی تخت جمشید، همه و همه باعث شد تا بسیاری از مردم که از نبود امکانات رفاهی آن زمان دررنج بودند، در این شهر نوپا منزل گزینند. وسعت قابل توجه و پتانسیل­های بالقوه و بالفعل ویژه منطقه، باعث شد تا در سال ۱۳۵۷ و همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی، شهر مرودشت به­عنوان شهرستان مستقل جای خود را در تقسیمات کشوری تثبیت نماید.

مشخصات جغرافیایی

شهرستان مرودشت به مرکزیت شهر مرودشت با وسعت ۴۶۴۹ کیلومترمربع، ۸/۳٪ کل مساحت استان فارس را به خود اختصاص داده است. این شهرستان از شمال به شهرستانهای خرمبید و اقلید، از غرب به شهرستان سپیدان، از جنوب به شهرستان شیراز و از شرق به شهرستانهای ارسنجان و بوانات محدود می‌شود. شهرستان مرودشت تقریباً در مرکز استان فارس واقع شده است. مرکز شهرستان مرودشت در ۵۲ درجه و ۴۸ دقیقه طول جغرافیایی و ۲۹ درجه و ۵۲ دقیقه عرض جغرافیایی و ارتفاع ۱۵۹۵ متری از سطح دریا واقع شده است. خاکهای این منطقه کاملاً رسوبی و مواد تشکیل دهنده آن توسط رودخانه و متلاشی شدن سنگهای منطقه بوجود آمده که برای کشاورزی بسیار مناسب هستند. ناحیه شمالی از سرچشمه رود کر تا محل سد درودزن کاملاً کوهستانی و قسمت جنوبی و جنوب شرقی از سد درودزن تا دریاچه بختگان دارای دشتهای مسطح می‌باشد. عمده ترین کوههای این منطقه کوههای حسین و بید سندل، کوههای قلعه، و قلعه شکسته (این دو کوه به همرا کوه دشتک دارای ساختاری بسیار زیبا و ویژه هستند کوه قلعه که تنها یک راه برای ورود دارد و در طول این راه اثار بسیار ارزشمندی مانند برج‌های دیده بانی باستانی وجود دارد و بر فراز آن استخری ساخته شده از سنگ و ساروج مربوط به دوره ساسانی و همجنین سروی کهنسال که عمر آن به ۱۵۰۰ سال می‌رسد وجود دارد)، کوه سیاه با ارتفاع ۳۴۰۰ متر، کوه سید محمد با ارتفاع ۲۶۷۰ متر، کوه سارون با ارتفاع ۳۷۵۰ متر و کوه پالنگری با ارتفاع ۴۱۴۵ متر بوده و مهم­ترین رودخانه ­های این شهرستان، رودخانه سیوند (پلوار) و کر می‌باشند. توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی این منطقه در ارتفاعات کوهستانی و دشتهای کم ارتفاع پوشش گیاهی متنوع دارد و از جمله جنگلهای بلوط، بنه، بادام کوهی، کیکم، ارژن، زالزالک، انجیر کوهی، آلوچه وحشی و گیاهان داردیی بسیاری مانند آویشن شیرازی، آویشن باریک، جاشیر، ریواس، کما، گون، موسیر، بلهر، لپو، لاله واژگون، بومادران و صدها گونه دیگر از گیاهان بومی زاگرس را دارد و در دشتها گیاهان مرتعی کنگر، خارشتر، خارزرد، اسپند و.. پرورش پیدا می‌کند. جمعیت این شهر، بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۱۲۴۳۵۰نفر است. شهرستان مرودشت بدلیل جایگاه ویژه آن که یر بخش میانبد و معتدل استان فارس قرارگرفته است جایگاه رفت‌وآمد و برخرد ایلهای بزرگ استان فارس می‌باشد که ایل‌های باصری (که به گفته برخی پژوهش گران همان ایل پاسارگادی می‌باشد که با گذر زمان و پس از حمله تازیان به ایران به باصری تبدیل شده است)، قشقایی، عرب، بهارلو و نفر از آن جمله‌اند. ساکنان این شهرستان آریایی نژادند و به زبان فارسی گفتگو می‌کنند با این حال گویش‌های محلی، شیرازی، و ترکی قشقایی، لری در جای جای آن رواج دارد.یکی از گویشهای مردم این شهر بنام سیدی است که بیشتربین جوانان محله پشم زنی رایج است
آب و هوا

شهرستان مرودشت از نظر آب و هوا چهار فصل می‌باشد. آب و هوای این شهرستان در نواحی کوهستانی سردسیر و در سایرنواحی معتدل است. متوسط بارندگی سالانه در منطقه ۳۶۵ میلی‌متر و درجه حرارت بین ۴۱ درجه حداکثر و ۹ درجه حداقل می‌باشد.

جاذبه‌های تاریخی

مجموعه کاخ های‌تخت‌جمشید،تنگ بلاغی، کاخ صدستون، کاخ داریوش، سنگ نبشته پهلوی، تخت گوهر یا تخت رستم، نقش رجب، آرامگاه اردشیر دوم و سوم، شهر قدیمی استخر (تخت طاووس)، قلعه استخر، برج زندان سلیمان، پل بند امیر و پل خان از جمله مهم‌ترین آثار تاریخی این شهرستان به شمار می‌روند.

تخت جمشید، پارسه، پرسپولیس، پرسه پلیس، هزارستون و یا چهل منار که در شمال شهرستان مرودشت در شمال استان فارس (شمال شرقی شیراز) جای دارد، فاصله این مکان تاریخی توریستی تا مرکز استان ۵۰ کیلومتر می‌باشد. نام یکی از شهرهای باستانی ایران است که طی سالیان پیوسته، پایتخت باشکوه و تشریفاتی پادشاهی ایران در زمان امپراتوری هخامنشیان بوده‌است. در این شهر باستانی بنایی به نام تخت جمشید وجود دارد که در دوران زمامداری داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر اول بنا شده‌است و به مدت حدود ۵۰ سال، مرکزی برای برگزاری مراسم آیینی و جشن‌ها به ویژه نوروز بوده‌است. در نخستین روز سال نو گروه‌های زیادی از کشورهای گوناگون به نمایندگی از ساتراپی‌ها یا استانداری‌ها با پیشکش‌هایی متنوع در تخت جمشید جمع می‌شدند و هدایای خود را به شاه پیشکش می‌کردند. بنیانگذار تخت جمشید داریوش بزرگ بود، البته پس از او پسرش خشایارشا و نوه‌اش اردشیر یکم با گسترش این مجموعه به بزرگی آن افزودند. بسیاری از آگاهی‌های موجود که در مورد پیشینه هخامنشیان و فرهنگ آنها در دسترس است به خاطر سنگ نبشته‌هایی است که در این کاخ‌ها و بر روی دیواره‌ها و لوحه‌ها آن حکاکی شده‌است. باور تاریخدانان بر این است که اسکندر مقدونی سردار یونانی در ۳۳۰ پیش از میلاد، به ایران حمله کرد و تخت جمشید را به آتش کشید و احتمالاً بخش عظیمی از کتابها، فرهنگ و هنر هخامنشی را با اینکار نابود نمود. با این‌حال ویرانه‌های این مکان هنوز هم در شهرستان مرودشت در استان فارس برپا است و باستان شناسان از ویرانه‌های آن نشانه‌های آتش و هجوم را بر آن تأیید می‌کنند. این مکان از سال ۱۹۷۹ یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.
نقش رستم

نقش رستم نام مجموعه‌ای باستانی در روستای زنگی‌آباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس ایران است که در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد. این محوطهٔ باستانی یادمان‌هایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده‌است و از حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد تا ۶۲۵ میلادی همواره مورد توجه بوده‌است زیرا آرامگاه چهار تن از پادشاهان هخامنشی، نقش برجسته‌های متعددی از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقش‌برجستهٔ ویران‌شده‌ای از دوران عیلامیان در این مکان قرار دارند و در دورهٔ ساسانی، محوطهٔ نقش رستم از نظر دینی و ملی نیز اهمیت بسیار داشته‌است.

در گذشته، نام این مکان سه‌گنبدان یا دوگنبدان بوده‌است که در بین مردم منطقه، به نام‌های کوه حاجی‌آباد، کوه استخر یا کوه نِفِشت نیز خوانده می‌شد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنکه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگ‌نگاره‌های شاهان ساسانی ارتباط برقرار کردند به این مکان داده شد.

قدیمی‌ترین نقش موجود در نقش رستم مربوط به دورهٔ عیلام است که نقش دو ایزد و ایزدبانو و شاه و ملکه را به‌تصویر کشیده بود ولی بعدها در دورهٔ ساسانی، بهرام دوم بخش‌هایی از آن را پاک کرد و نقش خود و درباریانش را به جای آن تراشید. کعبه زرتشت بنای سنگی و بُرج‌مانند موجود در این محوطه‌است که به احتمال زیاد در دورهٔ هخامنشی ساخته شده بود و کاربرد آن تاکنون مشخص نشده است؛ بر سه گوشهٔ این بنا دو کتیبه از شاپور اول و کرتیر نوشته شده‌است که از نظر تاریخی ارزش زیادی دارند. چهار آرامگاه دخمه‌ای در سینهٔ کوه رحمت کنده شده‌اند که متعلق به داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم هستند که همهٔ آن‌ها از ویژگی‌های یکسانی برخوردارند.

اردشیر بابکان نخستین کسی‌ست که در این محوطه، سنگ‌نگاره‌ای تراشید و صحنهٔ تاجگیری‌اش از دست اهورامزدا را ثبت کرد. پس از وی نیز شاهان ساسانی صحنه‌های تاجگذاری‌شان یا شرح نبردها و افتخارتشان را بر سینهٔ کوه نقش کردند. اینکه اردشیر و پسرش شاپور دوم نقش‌برجسته‌هایی را در کنار نقش‌برجسته‌های همتایان هخامنشی خود در نقش رستم تراشیدند، احتمالاً نشان از راهکردی فرهنگی و سیاسی در تقلید از گذشته داشته‌است.

نقش رجب

نقش رجب محلی است در ۳ کیلومتری شمال تخت جمشید مرودشت که در آن شماری نقش‌برجسته از زمان ساسانیان برجای مانده‌است. مشهورترین این کنده‌کاری‌ها کتیبه شاپور یکم در نقش رجب و کتیبه کرتیر در نقش رجب هستند. آرایش و لباس آن دوره به وضوح مشخص است، اما نقش اهورامزدا و صورت شاهان ساسانی در حمله اعراب تخریب شده‌اند.
شهر استخر
استخر از بزرگ‌ترین شهرهای دوران خود بوده و به گفته تاریخ نویسان چهار دروازه داشته که امروزه یکی از آنها در سر پیچ دوراهی مرودشت ارسنجان قرار دارد و دیگری در جنوب مرودشت کنونی قرار داشته‌است.

در هفت کیلومتری ویرانه‌های تخت جمشید، ویرانه‌های شهر استخر معروف به «تخت طاووس» قرار دارد. آثار بجامانده از این شهر شامل دروازه سنگی، ستون‌ها و دیواره‌های سنگی است که به روزگار هخامنشی تعلق دارد. در این شهر، بازمانده سازه‌های اسلامی، ساسانی و اشکانی و ظروف و آثار سده‌های آغازین هجری در آن کشف شده‌است. آب شهر استخر از رود سیوند تامین می‌شده‌است. شهر استخر ۵ سال پیش از میلاد و ۱۰ سال پس از آن قدمت دارد و شاهد تاجگذاری‌ها و جشن‌ها و شکوه بسیاری بوده و صدها هزار نفر ساکن داشته‌است.

این شهر تا پایان پادشاهی ساسانیان از آبادترین و با شکوه‌ترین شهرهای ایران باستان بود، اما توسط اسکندر ویران گشت و بعد از آن توسط اعراب تسخیر گردید و به دلیل خیزش‌های پیاپی مردم (از سال ۲۳ تا سال ۲۹ هجری) بارها فتح شد و مردم آن قتل‌عام شدند و پس از آن تنها ویرانه‌ای از آن برجای ماند.

پل خان

پل خان مربوط به دوره صفوی است و در مرودشت، که بوسیله الله وردی خان بر روی رودخانه کر بتا شده است. این اثر در تاریخ ۲ آبان ۱۳۵۱ با شمارهٔ ثبت ۹۲۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کوه چمگان

کوه چمگان یا رحمت در بخش شمال شرقی شهرستان مرودشت واقع شده و به صورت منفصل جهت شمالی و جنوبی دارد. وسعت این کوه ۵۰ کیلومتر است و عرض آن حدود ۱۵ کیلومتر است. این کوه دشت ارسنجان را از مرودشت جدا می‌کند و تا کنون در دامنه‌های آن محوطه‌های دوران تاریخی و عشایری کشف شده‌است. نقش رجب و شهر استخر نیز در دامنه این کوه واقع شده‌اند که اهمیت زیادی دارند و در منظر فرهنگی تخت جمشید واقع شده‌اند === جاذبه‌های طبیعی === طبیعت جذاب و غنی شهرستان مرودشت به یاری منحصر به فردترین آثار تاریخی و باستانی این منطقه آمده و جلوه‌های اعجاب انگیزی از زیبایی‌های طبیعی را به نمایش گذاشته و این شهرستان را به لحاظ طبیعی نیز در ردیف مناطق دیدنی ایران قرار داده است. موقعیت طبیعی و چشم اندازهای درختان جنگلی وتوپوگرافی ناحیه کوهستانی و رودخانه‌ای، نمایش گر طبیعت غنی و زیبای شهرستان مرودشت هستند.

مناطق تفریحی و تفرجگاه­های منحصر به فرد، جذابیت‌های این شهر را صد چندان کرده که از جمله مناطق دیدنی آن، می‌توان به شکارگاههای طبیعی و متنوع، بهشت گمشده، آبشار دشتک، تیر باغ، و تنگ خشک اشاره نمود. رود کُر پرآب‌ترین روخانه زیرحوضه دریاچه بختگان از جنوب مرودشت می‌گذرد. دریاچه بسیار زیبای سد درودزن نیز استراحتگاهی ویژه و تحسین بر انگیز برای مشتاقانی است که از سرتاسر ایران، آسایش را در کنارش یافته‌اند. به راستی شهری با این ویژگی بی نظیر است.
بهشت گمشده
بهشت گمشده نام منطقه‌ای خوش آب و هوا و سرسبز در شهرستان مرودشت و کامفیروز است. نام اصلی این مکان تنگ بستانک بوده است که اکنون به بهشت گم شده مشهور شده است. منطقه حفاظت شده تنگ بستانک با مساحت ۱۵۳۲۴ هکتار در شمال غربی استان فارس و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شهر شیراز در بخش کامفیروز از توابع شهرستان مرودشت واقع گردیده است. میانگین ارتفاعی ان بین ۱۷۰۰_۳۷۰۰ متر می‌باشد تنگ بستانک درگذشته بیشتر شهرت محلی داشت و منطقه ییلاقی بخش‌های کامفیروز و بیضا محسوب می‌گردد. در گذشته مهمترین سودمندی آن برای روستاه‌های پایین دست استفاده از منابع آب برای مصرف شرب، کشاورزی و گردشگری موردی جوامع محلی بوده است وتا اواخر دهه ۵۰ برای شهرنشینان نامی نا آشنا بوده و کمتر مورد استفاده گردشگری فشرده قرار گرفت، اما از اوائل دهه ۶۰ این منطقه بتدریج توسط گروههای کوهنوردی و گردشگران طبیعت معرفی گردید و به لحاظ زیباییهای خیره کننده و چشم انداز طبیعی منحصر به فرد، توسط بازدیدکنندگان علاقه‌مند بهشت گمشده نام گذاری گردید.

آبشار دشتک ابرج

آبشاردشتک ابرج در ناحیهٔ دشتک ابرج در شهرستان مرودشت واقع شده‌است. این مکان دارای پتانسیل جذب گردشگر است و دارای دو آبشار زیبا هست به علت نبود راه مناسب در حال حاضر کمتر گردشگری به آن منطقه می‌رود.
سد درودزن
این: سد داریوش) در استان فارس در یکصد کیلومتری شمال غرب شیراز و بر روی رود کر ساخته شده‌است. ساخت این سد در سال ۱۳۵۱ هجری خورشیدی به پایان رسید و آب نوشیدنی شهرهای شیراز و مرودشت را پشتیبانی می‌کند. در حدود ۲۴۰۰ سال پیش نیاز به آب در این منطقه برای آبیاری مزارع هخامنشیان را وادار به ساخت سدی در حوالی روستای درودزن کرد. نگرش وسیع داریوش هخامنشی و به خدمت گرفتن مهندسی و همت ایرانیان باعث ساخت یکی از بدیع ترین سازه‌های آبی در این محل شد. این سد که با توجه به زمان ساخت یکی از شاهکارهای مهندسی جهان به شمار میره در بهترین نقطه از مسیر رود کر ساخته شده و از همان زمان به نام “سد داریوش” محل تامین آب جهت آبیاری کشاورزان به کار میرفته. تنها همین شاخصه کافی بود که در دوره‌های بعدی این سد مورد بازسازی قرار بگیره و نهایتاً در دوران پهلوی با توجه به نیاز ساخت سدی بزرگ، بهترین محل ساخت در همین نقطه استراتژیک تشخیص داده شد و همین امر باعث شد که بقایای سد داریوش از این محل به محلی در ۳ کیلومتری آن انتقال داده بشه.

سد جدید در سال ۱۳۵۱ به منظور تامین آب آشامیدنی و کشاورزی منطقه مرودشت و کامفیروز ساخته شد و جالب است بدانید که این سد نیز عنوان قدیمی ترین سد خاکی ساخته شده در خاورمیانه رو یدک میکشه. این سد در ابتدا با همان نام “داریوش” شناخته می‌شد که بعدها به نام “درودزن” که نام روستایی در نزدیکی آن است نامیده شد. ساخت این سد در سال ۱۳۵۱ شمسی به پایان رسیده و آب کشاورزی مناطق رامجرد، کربال و کناره مرودشت به مساحت ۱۱۲ هزار هکتار رو تامین میکنه. همچنین آب آشامیدنی مرودشت و بخشی از شیراز از این سد تامین میشه.

صنایع دستی

صنایع دستی این شهرستان شامل قالی بافی سنتی، گپه و گلیم، جاجیم، تنچه، حصیربافی، گیوه دوزی و غیره می‌باشد.

10 نشانه اینکه خواب درست ندارید
برای برخی از افراد مهم نیست شب ها کامل و درست نخوابند. اما این روند در طولانی مدت موجب بروز بدخوابی و بی خوابی هایی می شود  که در زندگی روزانه آنها تاثیر منفی دارد. این مشکل در اصطلاح روانشناسی «محرومیت از خواب» نامیده می شود. خوابیدن درست به خلاقیت و خوش‌خلقی و انرژی بیشتر افراد کمک می کند.
برخی از نشانه های محرومیت از خواب را در ادامه نام برده ایم. اگر این موارد را دارید، در ساعات و کیفیت خواب خود تجدید نظر کنید.

نداشتن توانایی برای مدیریت استرس
محرومیت از خواب بر آستانه تحمل شما تاثیر مستقیم دارد. هر چه قدر کمتر خوابیده باشید، تحمل شما در برابر مشکلات و هیجانات منفی در طول روز کمتر خواهد بود. با کوچک ترین تحریکاتی واکنش منفی نشان می دهید و این بر فشار زندگی و فشار مشکلات می افزاید. جالب است که خودِ استرس هم موجب بی خوابی می شود.

حافظه تان درست کار نمی کند
پس از یک شب بی خوابی، نمی توانید از حافظه خود به درستی استفاده کنید. بر اساس مطالعات انجام شده، خواب عمیق و درست ارتباط و اتصال عصب ها به سلول ها را تسهیل می کند. هر چه کمتر بخوابید اتصال کمتری میان سلول ها برقرار خواهد بود. 

نداشتن توانایی برای تمرکز
اگر درست نخوابید، نمی توانید حتی روی مسایل ساده و عادی هم تمرکز کنید. آنهایی که شب امتحان بیدار می مانند باید بدانند بزرگ ترین ظلم را در حق خود انجام می دهند زیرا عدم تمرکز موجب می شود نتوانند از همه دانش خود به درستی استفاده کنند.

داشتن احساس گرسنگی دایمی
در بدن افرادی که شب درست نمی خوابند، هورمون حس گرسنگی بیشتر ترشح و باعث می شود تا بیشتر زمان خود را به خوردن سپری کنند. حتی هورمونی که احساس سیری را به آنها القا می  کند نیز بسیار کمتر در بدنشان ترشح می شود. افرادی که دچار «محرومیت از خواب» هستند به غذاهای شور یا خیلی شیرین بیشتر تمایل دارند.

عدم توان برای تعیین چشم‌انداز (هدف)
«محرومیت از خواب» در تصمیم گیری ها و آینده نگری افراد نیز تاثیر منفی دارد. محققان ادعا می کنند نورون های عصبی افرادی که از این مشکل خواب رنج می برند، رویدادهای زندگی را به طور کامل و درست به مغز فرد منتقل نمی کنند و همین موجب می شود تا دیدگاه  او و چشم اندازی که باید برای آینده اش داشته باشد، منطقی و اساسی نباشد.

عدم توان برای تصمیم گیری
REM کمک می کند تا مغز، اطلاعاتی که در طول  روز کسب کرده است را در ذهن پردازش کند و این پروسه برای بازسازی نورون های مغز لازم هستند. هنگامی که درست نمی خوابید و از محرومیت خواب رنج می برید، نورون های عصبی در کورتکس مغز آسیب می بینند. این قسمت از مغز مسوول تصمیم گیری و کنترل امیال و خواسته ها است.

 
عدم توانایی در کشف مهارت ها
دانشمندان اعلام کرده اند کسی که یک شب نخوابد همانند کسی است که مخدر یا الکل مصرف کرده است. نمی تواند از همه مهارت و بهره هوشی خود استفاده کند. حتی سرعت واکنش های او نیز کاهش پیدا می کند.

مشکل پیدا کردن در ارتباط با آدم ها
کسی که محرومیت از خواب دارد، علاوه بر عدم تمرکز، حافظه پراکنده و  استرس های دایمی، نمی تواند با دیگران هم ارتباط درستی برقرار کند و دایم از یک احساس به احساس دیگر تغییر موضع می دهد. این آدم ها به اصطلاح، مودی هستند و این مساله نه تنها برای خودشان که برای اطرافیان نیز ناراحت کننده خواهد بود.

بروز مشکلات پزشکی
محرومیت از خواب نه تنها در زندگی و روحیه و اعصاب انسان تاثیر منفی می گذارد، بلکه موجب بالا رفتن فشار خون، کاهش دمای بدن و تپش های دایمی قلب می شود. حتی شاید بیمار نتواند میزان قند خون خود را نیز مداوا کند.

عصبانیت های ناگهانی و بزرگ جلوه دادن مشکلات
افرادی که دچار محرومیت از خواب هستند در برابر مشکلات واکنش های افراطی نشان می دهند. آنها خیلی سریع برافروخته می شوند و حتی مسایل ساده هم می تواند تا حد مرگ آنها را عصبانی کند. این افراد به افسردگی و گوشه نشینی تمایل بسیاری دارند و نمی توانند به راحتی دیگران را درک و با آنها همدردی کنند.

میگرن
افرادی که دچار محرومیت از خواب هستند احتمال زیادی دارد که به میگرن مبتلا شوند.

 والدین در سال‌های نخست رشد فرزندانشان با پاسخگویی به اکثر خواسته‌های آنان، فقط برای مدت کوتاهی کودک را آرام می‌کنند درحالی‌که این عادت اشتباه در والدین منجر به تشدید چاقی در کودکانشان می‌شود.

پدیده چاقی در کودکان منجر به کم‌تحرکی و اعتماد به نفس پایین در آنها می‌شود.  به اعتقاد پزشکان درحالی‌که تغذیه مناسب برای کودکان ضروری است، توجه به تأثیر موادغذایی مختلف بر رشد و سلامت بدن کودکان نیز بسیار حایز اهمیت است. سازمان جهانی بهداشت(WHO)  از پدیده چاقی به‌عنوان یک مشکل جدی در زمینه سلامت عمومی در قرن ٢١ یاد می‌کند. این پدیده درحال تبدیل شدن به یک معضل جهانی است که بر تمام گروه‌های اقتصادی به‌خصوص نسل‌های جدید تأثیر سوء می‌گذارد.

کودکان امروز به خوراکی‌های مضری همچون نوشابه، پیتزا و همبرگرها عادت کرده‌اند که این موادغذایی وزن آنها را ٢ برابر می‌کند.  در سال‌های اخیر پدیده چاقی در میان کودکان به طرز چشمگیری افزایش یافته است و امروزه کودکان چاق نه‌تنها در معرض بیماری‌های خطرناکی هستند بلکه با توجه به اعتماد به نفس پایین و فشار دوستان و اطرافیان، مستعد آسیب‌ها و مشکلات روانی نیز می‌شوند.

در واقع این فشارهای اجتماعی - روانی تاثیرات منفی بر رفتار کودکان دارد. در یک مقایسه میان کودکان با وزن مناسب با گروهی از کودکان چاق معلوم شد آنهایی که اضافه‌وزن دارند و چاق هستند، رضایت کمتری از کیفیت زندگی‌شان دارند و احتمال تفکرات منفی و حتی اقدام به خودکشی در آنها بیشتر است. مشکل چاقی با انجام رژیم‌های مناسب و ورزش در بلندمدت قابل حل است.

گاهی اوقات حتی در محیط‌های آموزشی تبعیضاتی میان کودکان با وزن طبیعی و چاق اعمال می‌شود که این موضوع، خود موجب مشکلات متعددی اعم از آزار و اذیت، تمسخر و طرد از سوی دیگر کودکان و دیدگاه‌های تبعیض‌آمیز در میان معلمان می‌شود.  این کودکان اغلب با عناوین تنبل، افسرده و تنها شناخته می‌شوند.  به‌گزارش سایت ایدیوا، شناخت عوامل کلیدی که موجب تشدید چاقی در میان کودکان می‌شود به والدین برای انجام تصمیمات بهتر و کمک به فرزندشان کمک می‌کند:
 
عوامل موثر پیش از تولد
سوءتغذیه یا پرخوری مادران در دوران اصلی رشد جنین، خطر ابتلا به اضافه‌وزن و چاقی در کودک را افزایش می‌دهد.

ژنتیک
احتمال بروز چاقی در کودکانی با والدین چاق بیشتر است.

رژیم غذایی
امروزه بسیاری از مردم وعده‌های غذایی را خارج از خانه و در رستوران‌ها مصرف می‌کنند. استفاده از فست فودها و غذاهایی با کالری بالا نیز این روند را تشدید می‌کند. کودکان نیز در این میان علاقه شدیدی به استفاده از نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های شیرین دارند که یکی از مهم‌ترین عوامل شیوع چاقی در میان آنهاست.

 بی‌تحرکی
بسیاری از متخصصان معتقدند تلویزیون، رایانه، ویدیو و بازی‌های رایانه‌ای که کودکان را سرگرم می‌کنند، موجب نشستن آنها و ساعت‌ها بی‌تحرکی می‌شوند. به این ترتیب عدم تحرک فیزیکی، عامل اصلی چاقی در دوران کودکی است.
 
محیط زندگی
اغلب مدارس به دلیل بی‌توجهی به مسأله تربیت بدنی و کلاس‌های ورزشی مورد سرزنش هستند و از طرف دیگر نیز کودکان در معرض تبلیغات شدید فست فودها، شکلات، نوشابه‌ها و مواد خوراکی ناسالم در مدارس قرار دارند.

عادات غذایی ناسالم در خانواده‌ها
استفاده از وعده‌های غذایی ناسالم در خانواده‌ها توسط والدین، الگوهای غلطی را برای کودکان ایجاد می‌کند. بنابراین کودکان از همان ابتدا به استفاده از غذاهای ناسالم عادت می‌کنند.

توصیه‌هایی برای درمان چاقی در کودکان
درمان چاقی در کودکان بسیار متفاوت از درمان این مسأله در بزرگسالان است. درواقع بررسی آمادگی کودکان و شناخت وضع روحی و روانی آنان بسیار مهم است. همچنین پیش از برنامه‌ریزی برای کاهش وزن، انجام یک مشاوره‌ خوب با پزشک یا مشاور تغذیه درخصوص شیوه‌های درمان بسیار ضروری است.  راهکارهای زیر می‌تواند در این زمینه به والدی کمک کند:

١. هیچ گاه کودک را گرسنه نگذارید.
 
٢. به جای حذف کامل غذا، از غذاهای سالم‌تر استفاده کنید.
 
٣. یک برنامه‌ریزی منظم برای یک ساعت ورزش روزانه داشته باشید. 

محققان وطنی با انجام بررسی هایی روی افراد مبتلا به دیابت به این نتیجه رسیده اند که نوشیدن روزانه 3 فنجان چای بابونه باعث کاهش میزان قند خون می شود.

پژوهشی که محققان دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام داده اند و نتایج آن در سایت National Center for Biotechnology Information به چاپ رسیده است، از تأثیر مثبت چای بابونه در کنترل قند خون خبر می دهد.

به عقیده ی این محققان چای بابونه باعث کاهش قند خون و افزایش میزان آنتی اکسیدان بدن مصرف کننده ها می شود.

محققان وطنی به مدت 2 ماه روی 64 مرد و زن بین 30 تا 60 ساله که مبتلا به دیابت نوع 2 بودند بررسی هایی انجام دادند.

گروهی از این داوطلب ها روزانه تا 3 فنجان چای بابونه (3 گرم بابونه، 150 میلی لیتر آب داغ) و گروهی دیگر 3 بار آب نوشیدند. محققان در طی این مدت به طور مرتب تست قند خون انجام دادند.

بابونه برای کنترل قند خون مفید است

بعد از 8 هفته بررسی مشخص شد که میزان انسولین در خون مصرف کننده های چای بابونه به میزان چشمگیری کاهش پیدا کرده و میزان آنتی اکسیدان آن ها افزایش یافته است.

به گزارش دیلی میل، آنتی اکسیدان «کرستین» روی آنزیم هایی که باعث پیشرفت دیابت می شوند تأثیر دارد. بنابراین چای بابونه می تواند باعث کنترل قند خون و میزان آنتی اکسیدان های بدن افراد مبتلا به دیابت نوع 2 شود.

به نظر می رسد چنین کشفی امید تازه ای برای درمان دیابت باشد. البته خاصیت بابونه صرفاً به اینجا ختم نمی شود. پیش از این نیز محققان آمریکایی به این نتیجه رسیده بودند که بابونه حاوی ترکیبی به نام «اپی ژنین» است که از پیشرفت سلول های سرطانی جلوگیری می کند.

*وای ارباب امشب شب آخرته    وای ارباب دل نگرون خواهرته 

  وای ارباب روضه خونِت مادرته

الهی بمیرم برات آقا   امیر آسمونی

خدا نکنه فردا کربلا    تو بی کفن بمونی

شاه کربلا حسین    عشق سر جدا حسین    میکشی مرا حسین

میکشی مرا حسین...

*وای ارباب زخمی میشه حنجر تو   وای ارباب میشه بریده سر تو   

  وای ارباب دق میکنه خواهر تو

دم غروب فردا خیمه ها       دیگه آتیش میگیرن

زینب و همه،بچه های تو     با هم اسیری میرن

بین قتلگاه حسین    زیر دست و پا حسین   میکشی مرا حسین

میکشی مرا حسین....

*وای ارباب دخترت آواره میشه    تنها و بیچاره میشه 

   وای ارباب بی گوش و گوشواره میشه

با سیلی هاشون تسلیت میگن     به اون تو شام خراب

بدون علمدار کربلا                  میره به بزم شراب

راهِ  تا خدا حسین     ماهِ نیزه ها حسین    میکشی مرا حسین

میکشی مرا حسین...

شور میزنه دلم برا حرم

برای معجر تو خواهرم

بچه هامو میدم دست تو امانت

بعد من می مونی (با غم اسارت2)

تو رو خدا کنار گودال نیا نیا نیا نیا

منو ببینی میری از حال نیا نیا نیا نیا

وااااای،واااای،وااااای،وااااای4

دلم و میشکنه اشک چشات

گریه نکن دیگه جونم فدات

ترسمه بریزن توی خیمه آخر

از سرت بگیرن (معجرت رو خواهر2)

صدای هلهله شنیدی نیا نیا نیا نیا

منو تو موج خون که دیدی نیا نیا نیا نیا

وااااای،واااای،وااااای،وااااای4

چیزی نمونده که اسیر بشی

یه روزه خواهرم تو پیر بشی

نقشه ها کشیدن بهر گوشواره

وای اگه بسوزه (چادری دوباره2)

اگه اومد صدای مادر نیا نیا نیا نیا

خنجرشو گذاشت رو حنجر نیا نیا نیا نیا

وااااای،واااای،وااااای،وااااای

شادی هر دو جهان بی تو مرا جز غم نیست

جنت بی تو عذابش ز جهنم کم نیست

در دم مرگ اگر پا به سرم بگذاری

عمر جاوید به شیرینی آن یک دم نیست

بگذار آدمیان طعنه زنندم گوینم

هر که خود را سگ کوی تو نخواند آدم نیست

دوزخ ارزانی آنان که ندارند غمت

با غمت هیچ مرا ز آتش دوزخ غم نیست

هم خدا داند و هم خلق دو عالم داند

که به جز پرچم عشق تو در این عالم نیست

بر صف حشر کنند از همه سو پامالش

هر سری را که به تعظیم ولایت خم نیست

تا خدایی خدا هست لوای تو به پاست

زان که  جز دست خداحافظ این پرچم نیست

بانگ مظلومی تو ملک خدا را پر کرد

عالمی نیست که با یاد غمت در هم نیست

ای دین من دنیای من ، عشق من حسین

شیرین ترین رویای من،عشق من حسین

ارباب بی همتای من ،عشق من حسین

عشق من حسین،عشق من حسین2

مجنونتم لیلای من،عشق من حسین

ای مونس شب های من،عشق من حسین

آقای من آقای من،عشق من حسین

عشق من حسین،عشق من حسین2

پر می زند هر شب دلم تا نینوا

دستان خالی منو لطف شما

ما را رسان تا کربلا2

با اشک و عشق و شور و شین،سینه می زنم

با نام نامی ِ حسین،سینه می زنم

با یاد بین الحرمین،سینه می زنم

سینه می زنم،سینه می زنم 2

با گریه های فاطمه،سینه می زنم

من با دعای فاطمه،سینه می زنم

بهر رضای فاطمه،سینه می زنم

گویم که نوکر توام بی واهمه

در دل غم تو بر لبم این زمزمه

مارا رسان تا علقمه2

ای وارث داغ فدک،یابن فاطمه

اسم تو روی سینه حک،یابن فاطمه

یا لیتنا کنا معک،یابن فاطمه

یابن فاطمه،یابن فاطمه 2

از داغ تو گریان فلک،یابن فاطمه

شد روضه خوان تو ملک،یابن فاطمه

یا لیتنا کنا معک،یابن فاطمه

می بارد از دو دیده با یاد تو خون

نجوای من باشد در این حال جنون

انا الیک الراجعون2

عبد سیه رویت منم،دست من بگیر

دیدی ز پا افتادنم،دست من بگیر

بی یار و تنها ماندنم،دست من بگیر

دست من بگیر،دست من بگیر 2

جان سه ساله دخترت،دست من بگیر

جان علی ِ اکبرت،دست من بگیر

آقا به جان مادرت،دست من بگیر

دست من بگیر،دست من بگیر 2

فخرم بود این که گدای حیدرم

من عاشقی از نسل و خون کوثرم

جانم فدای رهبرم 2

آیا می دانید کدام یک از جانداران بزرگترین مغزها را دارند؟

 اندازه مغز گاه براساس وزن و گاهی براساس حجم تعیین و بیان می شود

آیا می دانید کدام یک از جانداران بزرگترین مغزها را دارند؟
مغز اندام مهمی است. مهم ترین اندام بدن. به همین دلیل تحقیق درباره آن همیشه یکی از موضوعات جذاب و در عین حال چالش برانگیز بوده است. نه فقط انسان، که تحقیق درباره مغز همه جانوران همیشه طرفداران و علاقه مندان فراوانی داشته است. در این میان، یکی از موضوعات همیشه جذاب و متداول در حوزه های کالبدشناسی (آناتومی) و فرگشت، اندازه مغز است.

اندازه مغز گاه براساس وزن و گاهی براساس حجم (به کمک اسکن ام آر ای حجم  جمجمه) تعیین و بیان می شود. گاهی اوقات نیز به جای این عدد ساده، نسبت اندازه مغز به بدن جانور مورد توجه قرار می گیرد. فارغ از روش های مختلف اندازه گیری مغز جانوران، یک سوال همواره مطرح بوده: «رابطه اندازه مغز با هوش چیست؟» بعضی اوقات، بزرگی و سنگینی مغز را دلیل فهم و هوش زیادتر دانسته اند، اما شواهد زیادی در دست است که نشان می دهد سنگینی و سبکی مغز، هیچ اثری در هوش ندارد. نه در زمینه وزن مغز و نه در زمینه حجم آن، انسان به صدر جدول تکیه نمی زند و جانورانی همچون فیل و دلفین بالاتر از آدمی قرار می گیرند.

حتی از منظر نسبت مغز به وزن بدن هم انسان در رتبه نخست نیست و جانورانی مانند موش پوزه دار (شرو) و مورچه های ریز، رتبه بهتری نسبت به انسان دارند. با این وجود کیست که نداند ما موجودات دوپا، به کمک همین هوش برتر خود به اشرف مخلوقات بدل شده ایم. در ادامه، نگاهی انداخته ایم به 10 جانوری که رکورد «وزن مغز» را در دنیا حیوانات در اختیار دارند.

 بخشی از هشیاری دلفین بینی بطری، برای اهداف فیزیولوژیک همچون تنفس مصرف می شود

نام گذاری فرزندان
دلفین بینی بطری
وزن مغز: 1.5 کیلوگرم
دلفین های بینی بطری، زبان پیچیده ای دارند که به کمک آن، یکدیگر را نام گذاری می کنند. آن ها به هر یک از بچه های خود صدای سوت متمایزی را اختصاص می دهند و از همان صدا برای فراخواندن شان استفاده می کنند. بخشی از هشیاری دلفین بینی بطری، برای اهداف فیزیولوژیک همچون تنفس مصرف می شود، کاری که انسان به شکل خودکار انجام می دهد. به همین دلیل، این دلفین ها مجبورند هر بار تنها یکی از  نیم کره های مغزشان را در حالت خواب قرار دهند. اندازه گیری امواج مغزی جانور نشان می دهد وقتی که دلفین یک چشمش را می بندد، فعالیت در یک نیمه مغز جانور کاهی می یابد. پس از سی تا شصت دقیقه، این فرآیند در نیم کره دیگر مغز جانور نیز تکرار می شود.

------------------------------------------------------------

  مرکز شنوایی در مغز نهنگ عنبر بسیار بزرگ است

ناوبری در ژرفای تاریک دریا
نهنگ عنبر
وزن مغز: 7.5 کیلوگرم
نهنگ عنبر قادر است تا عمق سه کیلومتری زیرآب شیرجه بزند. در تاریکی ژرفای اقیانوس، این حیوان طعمه هایش را به کمک «سونار» (ردیاب صوتی) مکان یابی و ردگیری می کند. برهمین اساس، می توان نتیجه گرفت مغز بزرگ این رکورددار شیرجه دنیا، به احتمال زیاد همانند یک ابزار پیچیده ناوبری عمل می کند. مطالعات روی مغز نهنگ عنبر نشان داده که مراکز بو و مزه در آن، توسعه چندانی پیدا نکرده اند، اما مرکز شنوایی بسیار بزرگ است.

شنوایی نهنگ عنبر به شکلی قابل ملاحظه توسعه یافته که جانور را قادر می کند علائم صوتی را به دقت تجزیه  تحلیل کند. بخشی از مغز که در پستانداران وظیفه کنترل دست و پاها را بر عهده دارد، عملا تقلیل یافته که برای جانداری همچون نهنگ، مساله شگفت آوری نیست. بخش مخ (Cerebrum) نیز به معنای واقعی کلمه، بزرگ است و اندازه آن در مقایسه با بقیه مغز، کاملا چشمگیر به نظر می رسد. برای انسان، چنین چیزی به معنای داشتن ضریب هوشی بالاست، اما دانشمندان به درستی نمی دانند این نتیجه گیری در مورد نهنگ های عنبر هم صداق هست یا نه.

------------------------------------------------------------

وزن مغز فیل 6 کیلوگرم است

به یادسپاری تک تک چاله های آب
فیل
وزن مغز: 6.0 کیلوگرم

براساس بسیاری گفته ها و مشاهدات، فیل ها هیچ چیز را فراموش نمی کنند. این جانوران بدون شک حافظه شگفت انگیزی دارند. فیل های پیرتر اغلب نقش رهبر گروه را بازی می کنند، چرا که مسیرهای مهاجرت، موقعیت چاله های آب و ذخایر غذایی را به خاطر سپرده اند، بانک بزرگی از معلومات که در طول زندگی طولانی شان جمع آوری شده است. مثال دیگری از هوش بالای فیل ها، مربوط به خویش آگاهی آن هاست. برخلاف بسیاری موجودات، فیل ها قادرند خودشان را در آینده تشخیص دهند.

------------------------------------------------------------

شتر باید بیشترین ظرفیت مغزش را صرف کشف و تشخیص مسیرها کند

راهپیمایی مطمئن در دل بیابان
شتر
وزن مغز: 567 گرم
شترها می توانند مسافت های طولانی را در دل چشم اندازهای یکنواخت بیابانی طی کنند، بی آن که ترسی از گم شدن به خود راه دهند. درنتیجه، جانور باید ظرفیت مغزش را صرف کشف و تشخیص مسیرها کند تا بتواند براساس تغییرات کوچک در جزئیات چشم انداز اطراف، راهش را بیابد.

------------------------------------------------------------

مغز انسان بالاترین تعداد سلول های عصبی را دارد

توانایی ضرب و تقسیم
انسان
وزن مغز: 1.3 کیلوگرم
مغز انسان با توانایی ذخیره سازی مقادیر بالایی از داده ها و انجام محاسبات پیچیده، شناخته و توصیف می شود. گرچه مغز آدمی به هیچ عنوان مقام بزرگ ترین را در دنیای جانوران به خود اختصاص نمی دهد، اما بالاترین تعداد سلول های عصبی را دارد. به گفته دانشمندان، این امر می تواند ضریب هوشی بالای انسان را در مقایسه با دیگر پستانداران توضیح دهد. با تمام این اوصاف هنوز بسیاری از فعالیت های مغز انسان به صورت یک راز باقی مانده است.

 ------------------------------------------------------------

 گراز دریایی بخش عمده ای از ظرفیت مغزی اش را به ناوبری زیرآبی اختصاص می دهد

ناوبری ماهرانه، به راحتی آب خوردن
گراز دریایی
وزن مغز: 1.1 کیلوگرم
گرازهای دریایی شناگران و شیرجه روهای فوق العاده ای هستند. این جانوران عاج دار دریانشین می توانند تا عمق دویست متری شیرجه بزنند و به مدت سی دقیقه در همان عمق غوطه ور بمانند. با توجه به اینکه در چنین عمقی نور کمی وجود دارد و تاریکی نسبی بر محیط حکمفرماست، به احتمال فراوان، گراز دریایی بخش عمده ای از ظرفیت مغزی اش را به ناوبری زیرآبی اختصاص می دهد. این کار به  جانور کمک می کند با وجود کم بودن نقاط راهنمای تشخیص موقعیت در چنان عمقی، هرگز مسیرش را گم نکند و به سلامت دوباره به خانه اش باز گردد.

------------------------------------------------------------

 اسب ها یکی از تربیت پذیرترین جانوران به شمار می آیند

تربیت پذیر نجیب
اسب
وزن مغز: 535 گرم
اسب ها موجوداتی شدیدا اجتماعی اند که به صورت گروهی زندگی می کنند. در اغلب مواقع، آموزش این جانوران در مقایسه با حیواناتی که زندگی فردی را ترجیح می دهند، ساده تر است. چرا که اسب ها فطرتا تمایل دارند خودشان را به انسان ها نزدیک کنند. اسب ها یکی از تربیت پذیرترین جانوران به شمار می آیند، که شاید به خاطر مغز خوبی باشد که در اختیار دارند. با این وجود، باید به خاطر داشت که حتی آموزش چنین جانور تربیت پذیری نیز نیازمند صبر، پشتکار و البته هوش است.

------------------------------------------------------------

 زرافه ها موجوداتی اجتماعی اند و به صورت گروهی زندگی می کنند

حفظ رد گروه
زرافه
وزن مغز: 680 گرم
زرافه ها موجوداتی اجتماعی اند و به صورت گروهی زندگی می کنند. با این وجود، بیشتر اوقات اعضای گروه به دنبال غذا یا فرار از دست شکارچیان، در چشم برهم زدنی از یکدیگر جدا و به هر سو و جهتی پراکنده می شوند. به همین دلیل، زرافه ها به مغزی نیاز دارند که بتواند ردپا و موقعیت تقریبی دیگر اعضای گروه را به خاطر بسپارد.

------------------------------------------------------------

وزن مغز اسب آبی 585 گرم است

نخود مغز در مقایسه با جثه بدن
اسب آبی
وزن مغز: 585 گرم
گرچه اسب آبی با مغز نیم کیلویی اش جزو 10 جانور نخست این فهرست قرار می گیرد، اما در مقایسه با وزن چند تنی اش، جانواری نخود مغز به حساب می آید. به همین دلیل، این حیوان روش زندگی ساده ای دارد که چندان نبازمند فعالیت مغزی نیست. آن ها روزشان را در آب می گذرانند تا بدن شان را خنک نگاه دارند و شب هنگام، به ساحل می آیند تا در علف های کنار رودخانه و دشت چرا کنند.

------------------------------------------------------------

 فک های پلنگی جانوران کنجکاوی هستند که قدرت یادگیری سریعی دارند

شاگردی فوق العاده کنجکاو و زرنگ
فُک پلنگی
وزن مغز: 545 گرم
مطالعه روی فک های پلنگی در حیات وحش کار بسیار دشواری است، چرا که این جانوران تنها زندگی می کنند و در فواصل دور از هم، پراکنده اند. به همین دلیل بیشتر اطلاعات ما از این جانوران براساس تجربیات تعلیم دهندگان آن ها در اسارت استوار است. براساس یافته های این تعلیم دهندگان، فک های پلنگی جانورانی کنجکاو هستند که با قدرت یادگیری سریع شان، حرکات مربی را به سرعت می آموزند.